ΜΗΝΥΜΑ MΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ
Ἔφθασε ἡ περίοδος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ποὺ τόσο ὅλοι περιμένουμε καὶ ποὺ τόσο βαθειὰ ὑπάρχει μέσα στὴν συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ περίοδος αὐτὴ ἀνοίγει μὲ ἕνα ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ποὺ λέει «νῦν ἐγγύτερον ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἢ ὅτε ἐπιστεύσαμεν», καὶ ὁλοκληρώνεται τὴν Κυριακή τῶν Βαΐων μὲ ἕνα ἄλλο ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, ὅπου ὁ Κύριος λέει «ὁ καιρός μου ἐγγὺς ἐστίν». Μέσα λοιπὸν σ’ αὐτὸ τὸ πνεῦμα τῆς ἐγγύτητος τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς εὐκαιρίας μας -αὐτὸ θὰ πεῖ «καιρός», νὰ συναντήσουμε τὸν Θεό, μέσα σ’ αὐτὸ τὸ κλῖμα ποὺ διαρκῶς ἡ Ἐκκλησία τὸ ἐπαναφέρει γιὰ νὰ ἀξιοποιεῖται τὸ φιλότιμο καὶ ἡ ἐσωτερική μας ἐπιθυμία γιὰ ἀγῶνα πνευματικό, μᾶς δίνεται ἡ δυνατότητα νὰ κάνουμε μιὰ βουτιὰ μέσα στὴν ἀλήθεια τοῦ ἑαυτοῦ μας, νὰ ξεπεράσουμε αὐτὰ ποὺ μὲ πρώτη ματιὰ βλέπουμε, καὶ νὰ διακρίνουμε τὸ βαθύτερο ὁ καθένας μας περιεχόμενό του.
Καὶ ἐκεῖ θὰ συναντήσουμε δύο πράγματα. Τὸ ἕνα εἶναι ἡ ἁμαρτωλότητά μας καὶ τὸ δεύτερο εἶναι... τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ• δυὸ ποταμοὶ νὰ συναντοῦνται, οἱ ὁποῖοι εἶναι πολὺ μεγάλοι. Δυστυχῶς ἡ ἁμαρτωλότητα εἶναι ἕνα βασικό ἰδίωμά μας -ὄχι ὅτι κάνουμε κακιὲς πράξεις ἢ ὅτι ἔχουμε συγκεκριμένες μόνον ἁμαρτίες, ἀλλὰ ὅτι «ἐν ἁμαρτίαις ὅλοι ὑπάρχομεν»-, τὸ ὁποῖο τὸ ἀπωθοῦμε καὶ δὲν θέλουμε νὰ τὸ κατανοήσουμε καὶ νὰ τὸ δεχθοῦμε. Ἢ καὶ ἂν τὸ δεχθοῦμε, τὸ ὁμολογοῦμε μὲ τὰ χείλη μας, μ’ ἕναν ἐντελῶς ἐπιφανειακὸ καὶ συνήθως παραπλανητικὸ γιὰ τὴν ἀλήθεια μας τρόπο.
Ἡ Ἐκκλησία μας, ἰδιαιτέρως κατὰ τὴν περίοδο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, μᾶς ὑπενθυμίζει αὐτὴ τὴν κατάσταση τῆς ἁμαρτωλότητάς μας μέσα ἀπὸ τὰ τροπάρια τῶν ἀκολουθιῶν, τὰ ὁποῖα τονίζουν ὅτι δὲν ὑπάρχει ἄλλος πιὸ ἁμαρτωλὸς ἀπὸ μένα, δὲν ὑπάρχουν πράξεις ἁμαρτωλὲς ποὺ νὰ μὴν ἔχω κάνει. Μπορεῖ νὰ μὴν συμβαίνει στὴν πραγματικότητα αὐτό, ἀλλὰ αὐτὸ ποὺ πρέπει νὰ ψάξουμε καὶ νὰ βροῦμε εἶναι τήν συνείδηση τῆς ἁμαρτωλότητός μας, διότι αὐτὴ θὰ μᾶς δώσει τὴν αἴσθηση τῆς ἀνάγκης γιὰ μετάνοια. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀνάγκη γιὰ μετάνοια, θὰ μᾶς δώσει ἕνα ἄλλο πολὺ βασικὸ πρᾶγμα, τὸ ὁποῖο εἶναι τὸ φρόνημα τῆς ταπείνωσης. Συνείδηση τῆς ἁμαρτωλότητος, συναίσθηση τῆς ἀνάγκης γιὰ μετάνοια καὶ φρόνημα ταπείνωσης. Μέσα στὴν καρδιά του μπορεῖ νὰ ζήσει κανεὶς τὴν ταπεινότητά του, ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ τὴν αἴσθηση τῆς ἁμαρτωλότητός του.
Αὐτὸ μᾶς δίνει τὴν δυνατότητα νὰ προκύψουν δύο ἄλλα πολύ σημαντικὰ στοιχεῖα στὸν ἄνθρωπο. Τὸ ἕνα εἶναι ἡ ἐσωτερικὴ ὅρασις• τὸ νὰ μπορεῖ κανεὶς μέσα του νὰ δεῖ τὴν ἀλήθεια του καὶ νὰ δεῖ καὶ συγκεκριμένες ἁμαρτίες, οἱ ὁποῖες πραγματικὰ ἐκφράζουν τὴν ἁμαρτωλότητά του καὶ γιὰ τὶς ὁποῖες πρέπει νὰ καταθέσει τὴν μετάνοιά του. Καὶ τὸ δεύτερο εἶναι ἡ συγκεκριμένη ἀπόφαση, ἡ ἀφυπνιστικὴ κίνηση ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀπόφαση νὰ ἀγωνιστεῖ κανεὶς καὶ νὰ πορευθεῖ τελικῶς στὸν ἀγῶνα πρὸς τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Τὸ πρῶτο, λοιπὸν, ἡ συνείδηση τῆς ἁμαρτωλότητος• τὸ δεύτερο, ἡ συναίσθηση τῆς ἀνάγκης γιὰ μετάνοια. Καὶ τὸ τρίτο ἡ ταπείνωση, τὸ χαμήλωμα τῆς εἰκόνας μας, τὸ ἐσωτερικὸ σκύψιμο ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ τὴν μετάνοια. Τότε ὁ ἄνθρωπος βλέπει καὶ τὸν ἑαυτό του καὶ τὰ γεγονότα καὶ τοὺς συνανθρώπους του καὶ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ στὴν ζωή του. Καὶ ἀμέσως βγαίνει αὐτὴ ἡ ἔντονη ἐπιθυμία καὶ ἡ ἀπόφαση νὰ προχωρήσουμε, νὰ ἀγωνισθοῦμε καὶ νὰ σηκώσουμε τὰ παραλελυμένα γόνατα καὶ τὰ πεσμένα χέρια μας, ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὥστε νὰ κάνουμε τὰ ὀρθὰ βήματα πρὸς τὴν σωτηρία μας καὶ ὄχι αὐτὰ ποὺ μᾶς ξεγελοῦν καὶ μᾶς ἐκτροχιάζουν. Ἐφόδιο γι΄ αὐτὸν τὸν ἀγῶνα μας εἶναι ἡ αἴτηση τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ μέσα ἀπὸ τὴν προσευχή. Ἡ προσευχὴ στὸν ἐλεήμονα Θεὸ ἐκφράζει τὴν συνείδηση, ὄχι τῆς ἀδυναμίας μας, ἀλλὰ τῆς ἁμαρτωλότητός μας. Δὲν λέμε στὸν Θεὸ ὅτι εἴμαστε ἀδύναμοι, δὲν ἔχουμε δυνάμεις, ἔλα βοήθησέ μας, ἀλλὰ λέμε εἴμαστε ἁμαρτωλοὶ καὶ γι’ αὐτὸ συγχώρεσέ μας καὶ ἐλέησέ μας. Εἶναι μεγάλο πρᾶγμα παράλληλα μὲ τὸν ἰσχυρὸ καὶ κραταιὸ Θεὸ νὰ ἔχει κανεὶς μέσα στὴν καρδιά του καὶ τὴν αἴσθηση τοῦ ἐλεήμονος Θεοῦ.
Δεύτερον, ἡ αἴσθηση ὅτι δὲν εἴμαστε ριγμένοι σ’ αὐτὸν τὸν ἀχανῆ κόσμο, μόνοι μας, ἀβοήθητοι, ἐγκαταλελειμμένοι, ἀλλὰ εἶναι παρὼν ὁ Θεός. Καὶ ὄχι μόνο εἶναι παρών, ἀλλὰ καὶ μαζί μας ὁ Θεός. «Μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός». Γι’ αὐτὸ καὶ προσευχόμαστε ὥστε, ἂν καὶ μὲ τὶς πράξεις μας ἴσως Τὸν ἀπομακρύνουμε, νὰ ἔλθει κοντά μας: «Κύριε τῶν δυνάμεων μεθ’ ἡμῶν γενού».
Καὶ ἕνα τρίτο εἶναι ἡ ἐνίσχυση τῆς πορείας μας ἀπὸ τὶς προσευχὲς καὶ τὶς πρεσβεῖες τῶν ἁγίων μας. Εἴμαστε συντροφευμένοι μέσα σ’ αὐτὴν τὴν ἀγκαλιὰ ποὺ λέγεται Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν χάρι, τὴν παρρησία καὶ τὴν παρουσία καὶ τὴν εὐλογία τῶν ἁγίων μας: τῆς Παναγίας πρωτίστως, τοῦ Τιμίου Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ τῶν ἁγίων τοὺς ὁποίους ἔχουμε γύρω μας καὶ τοὺς ὁποίους ἐπικαλούμαστε.
Ἂς ξεκινήσουμε λοιπόν τὴν πορεία τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς μὲ ἐσωτερικὴ ἡσυχία γιὰ νὰ δοῦμε βαθιὰ στὸ μέλλον τὴν ἔλευση τοῦ Κυρίου καὶ νὰ ποθήσουμε νὰ ἔλθει ἡ βασιλεία Του. Αὐτὸ εἶναι ὁ «καιρός», ἡ κατάλληλη εὐκαιρία γιὰ τὴν παρουσία Του στὴ ζωή μας. Καὶ τότε ἂν ἀκολουθήσουμε αὐτὰ τὰ μέσα ποὺ προαναφέραμε τῆς ἐσωτερικῆς μετανοίας, τῆς προσπάθειας νὰ ἔχουμε κοντά μας τὸν Κύριο, νὰ μὴν Τὸν ἀπομακρύνουμε καὶ νὰ ἀντλήσουμε ἀπὸ τὴν δύναμή Του καὶ τὸ ἔλεός Του μὲ τὶς πρεσβεῖες καὶ τὴ συντροφιὰ τῶν ἁγίων μας, θὰ δοῦμε πόσο πιὸ ἀπολεσματικὸς θὰ εἶναι ὁ ἀγώνας μας.
Ἔτσι φιλοτιμούμενοι καὶ ἀγωνιζόμενοι, μ’ αὐτὴν τὴν δύναμη, μ’ αὐτὰ τὰ ἐφόδια, νὰ πορευθοῦμε τὸν δρόμο, νὰ διανύσουμε τὸ πέλαγος τῆς νηστείας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καὶ νὰ φθάσουμε στὸν προορισμό μας ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ ἑορτασμὸς τοῦ Πάσχα καὶ ἡ εὐλογία τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ στὴ ζωή μας.
Μητροπολίτου Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικῆς Νικολάου
Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ 2017
Ἔφθασε ἡ περίοδος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ποὺ τόσο ὅλοι περιμένουμε καὶ ποὺ τόσο βαθειὰ ὑπάρχει μέσα στὴν συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ περίοδος αὐτὴ ἀνοίγει μὲ ἕνα ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ποὺ λέει «νῦν ἐγγύτερον ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἢ ὅτε ἐπιστεύσαμεν», καὶ ὁλοκληρώνεται τὴν Κυριακή τῶν Βαΐων μὲ ἕνα ἄλλο ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, ὅπου ὁ Κύριος λέει «ὁ καιρός μου ἐγγὺς ἐστίν». Μέσα λοιπὸν σ’ αὐτὸ τὸ πνεῦμα τῆς ἐγγύτητος τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς εὐκαιρίας μας -αὐτὸ θὰ πεῖ «καιρός», νὰ συναντήσουμε τὸν Θεό, μέσα σ’ αὐτὸ τὸ κλῖμα ποὺ διαρκῶς ἡ Ἐκκλησία τὸ ἐπαναφέρει γιὰ νὰ ἀξιοποιεῖται τὸ φιλότιμο καὶ ἡ ἐσωτερική μας ἐπιθυμία γιὰ ἀγῶνα πνευματικό, μᾶς δίνεται ἡ δυνατότητα νὰ κάνουμε μιὰ βουτιὰ μέσα στὴν ἀλήθεια τοῦ ἑαυτοῦ μας, νὰ ξεπεράσουμε αὐτὰ ποὺ μὲ πρώτη ματιὰ βλέπουμε, καὶ νὰ διακρίνουμε τὸ βαθύτερο ὁ καθένας μας περιεχόμενό του.
Καὶ ἐκεῖ θὰ συναντήσουμε δύο πράγματα. Τὸ ἕνα εἶναι ἡ ἁμαρτωλότητά μας καὶ τὸ δεύτερο εἶναι... τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ• δυὸ ποταμοὶ νὰ συναντοῦνται, οἱ ὁποῖοι εἶναι πολὺ μεγάλοι. Δυστυχῶς ἡ ἁμαρτωλότητα εἶναι ἕνα βασικό ἰδίωμά μας -ὄχι ὅτι κάνουμε κακιὲς πράξεις ἢ ὅτι ἔχουμε συγκεκριμένες μόνον ἁμαρτίες, ἀλλὰ ὅτι «ἐν ἁμαρτίαις ὅλοι ὑπάρχομεν»-, τὸ ὁποῖο τὸ ἀπωθοῦμε καὶ δὲν θέλουμε νὰ τὸ κατανοήσουμε καὶ νὰ τὸ δεχθοῦμε. Ἢ καὶ ἂν τὸ δεχθοῦμε, τὸ ὁμολογοῦμε μὲ τὰ χείλη μας, μ’ ἕναν ἐντελῶς ἐπιφανειακὸ καὶ συνήθως παραπλανητικὸ γιὰ τὴν ἀλήθεια μας τρόπο.
Ἡ Ἐκκλησία μας, ἰδιαιτέρως κατὰ τὴν περίοδο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, μᾶς ὑπενθυμίζει αὐτὴ τὴν κατάσταση τῆς ἁμαρτωλότητάς μας μέσα ἀπὸ τὰ τροπάρια τῶν ἀκολουθιῶν, τὰ ὁποῖα τονίζουν ὅτι δὲν ὑπάρχει ἄλλος πιὸ ἁμαρτωλὸς ἀπὸ μένα, δὲν ὑπάρχουν πράξεις ἁμαρτωλὲς ποὺ νὰ μὴν ἔχω κάνει. Μπορεῖ νὰ μὴν συμβαίνει στὴν πραγματικότητα αὐτό, ἀλλὰ αὐτὸ ποὺ πρέπει νὰ ψάξουμε καὶ νὰ βροῦμε εἶναι τήν συνείδηση τῆς ἁμαρτωλότητός μας, διότι αὐτὴ θὰ μᾶς δώσει τὴν αἴσθηση τῆς ἀνάγκης γιὰ μετάνοια. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀνάγκη γιὰ μετάνοια, θὰ μᾶς δώσει ἕνα ἄλλο πολὺ βασικὸ πρᾶγμα, τὸ ὁποῖο εἶναι τὸ φρόνημα τῆς ταπείνωσης. Συνείδηση τῆς ἁμαρτωλότητος, συναίσθηση τῆς ἀνάγκης γιὰ μετάνοια καὶ φρόνημα ταπείνωσης. Μέσα στὴν καρδιά του μπορεῖ νὰ ζήσει κανεὶς τὴν ταπεινότητά του, ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ τὴν αἴσθηση τῆς ἁμαρτωλότητός του.
Αὐτὸ μᾶς δίνει τὴν δυνατότητα νὰ προκύψουν δύο ἄλλα πολύ σημαντικὰ στοιχεῖα στὸν ἄνθρωπο. Τὸ ἕνα εἶναι ἡ ἐσωτερικὴ ὅρασις• τὸ νὰ μπορεῖ κανεὶς μέσα του νὰ δεῖ τὴν ἀλήθεια του καὶ νὰ δεῖ καὶ συγκεκριμένες ἁμαρτίες, οἱ ὁποῖες πραγματικὰ ἐκφράζουν τὴν ἁμαρτωλότητά του καὶ γιὰ τὶς ὁποῖες πρέπει νὰ καταθέσει τὴν μετάνοιά του. Καὶ τὸ δεύτερο εἶναι ἡ συγκεκριμένη ἀπόφαση, ἡ ἀφυπνιστικὴ κίνηση ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀπόφαση νὰ ἀγωνιστεῖ κανεὶς καὶ νὰ πορευθεῖ τελικῶς στὸν ἀγῶνα πρὸς τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Τὸ πρῶτο, λοιπὸν, ἡ συνείδηση τῆς ἁμαρτωλότητος• τὸ δεύτερο, ἡ συναίσθηση τῆς ἀνάγκης γιὰ μετάνοια. Καὶ τὸ τρίτο ἡ ταπείνωση, τὸ χαμήλωμα τῆς εἰκόνας μας, τὸ ἐσωτερικὸ σκύψιμο ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ τὴν μετάνοια. Τότε ὁ ἄνθρωπος βλέπει καὶ τὸν ἑαυτό του καὶ τὰ γεγονότα καὶ τοὺς συνανθρώπους του καὶ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ στὴν ζωή του. Καὶ ἀμέσως βγαίνει αὐτὴ ἡ ἔντονη ἐπιθυμία καὶ ἡ ἀπόφαση νὰ προχωρήσουμε, νὰ ἀγωνισθοῦμε καὶ νὰ σηκώσουμε τὰ παραλελυμένα γόνατα καὶ τὰ πεσμένα χέρια μας, ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὥστε νὰ κάνουμε τὰ ὀρθὰ βήματα πρὸς τὴν σωτηρία μας καὶ ὄχι αὐτὰ ποὺ μᾶς ξεγελοῦν καὶ μᾶς ἐκτροχιάζουν. Ἐφόδιο γι΄ αὐτὸν τὸν ἀγῶνα μας εἶναι ἡ αἴτηση τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ μέσα ἀπὸ τὴν προσευχή. Ἡ προσευχὴ στὸν ἐλεήμονα Θεὸ ἐκφράζει τὴν συνείδηση, ὄχι τῆς ἀδυναμίας μας, ἀλλὰ τῆς ἁμαρτωλότητός μας. Δὲν λέμε στὸν Θεὸ ὅτι εἴμαστε ἀδύναμοι, δὲν ἔχουμε δυνάμεις, ἔλα βοήθησέ μας, ἀλλὰ λέμε εἴμαστε ἁμαρτωλοὶ καὶ γι’ αὐτὸ συγχώρεσέ μας καὶ ἐλέησέ μας. Εἶναι μεγάλο πρᾶγμα παράλληλα μὲ τὸν ἰσχυρὸ καὶ κραταιὸ Θεὸ νὰ ἔχει κανεὶς μέσα στὴν καρδιά του καὶ τὴν αἴσθηση τοῦ ἐλεήμονος Θεοῦ.
Δεύτερον, ἡ αἴσθηση ὅτι δὲν εἴμαστε ριγμένοι σ’ αὐτὸν τὸν ἀχανῆ κόσμο, μόνοι μας, ἀβοήθητοι, ἐγκαταλελειμμένοι, ἀλλὰ εἶναι παρὼν ὁ Θεός. Καὶ ὄχι μόνο εἶναι παρών, ἀλλὰ καὶ μαζί μας ὁ Θεός. «Μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός». Γι’ αὐτὸ καὶ προσευχόμαστε ὥστε, ἂν καὶ μὲ τὶς πράξεις μας ἴσως Τὸν ἀπομακρύνουμε, νὰ ἔλθει κοντά μας: «Κύριε τῶν δυνάμεων μεθ’ ἡμῶν γενού».
Καὶ ἕνα τρίτο εἶναι ἡ ἐνίσχυση τῆς πορείας μας ἀπὸ τὶς προσευχὲς καὶ τὶς πρεσβεῖες τῶν ἁγίων μας. Εἴμαστε συντροφευμένοι μέσα σ’ αὐτὴν τὴν ἀγκαλιὰ ποὺ λέγεται Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν χάρι, τὴν παρρησία καὶ τὴν παρουσία καὶ τὴν εὐλογία τῶν ἁγίων μας: τῆς Παναγίας πρωτίστως, τοῦ Τιμίου Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ τῶν ἁγίων τοὺς ὁποίους ἔχουμε γύρω μας καὶ τοὺς ὁποίους ἐπικαλούμαστε.
Ἂς ξεκινήσουμε λοιπόν τὴν πορεία τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς μὲ ἐσωτερικὴ ἡσυχία γιὰ νὰ δοῦμε βαθιὰ στὸ μέλλον τὴν ἔλευση τοῦ Κυρίου καὶ νὰ ποθήσουμε νὰ ἔλθει ἡ βασιλεία Του. Αὐτὸ εἶναι ὁ «καιρός», ἡ κατάλληλη εὐκαιρία γιὰ τὴν παρουσία Του στὴ ζωή μας. Καὶ τότε ἂν ἀκολουθήσουμε αὐτὰ τὰ μέσα ποὺ προαναφέραμε τῆς ἐσωτερικῆς μετανοίας, τῆς προσπάθειας νὰ ἔχουμε κοντά μας τὸν Κύριο, νὰ μὴν Τὸν ἀπομακρύνουμε καὶ νὰ ἀντλήσουμε ἀπὸ τὴν δύναμή Του καὶ τὸ ἔλεός Του μὲ τὶς πρεσβεῖες καὶ τὴ συντροφιὰ τῶν ἁγίων μας, θὰ δοῦμε πόσο πιὸ ἀπολεσματικὸς θὰ εἶναι ὁ ἀγώνας μας.
Ἔτσι φιλοτιμούμενοι καὶ ἀγωνιζόμενοι, μ’ αὐτὴν τὴν δύναμη, μ’ αὐτὰ τὰ ἐφόδια, νὰ πορευθοῦμε τὸν δρόμο, νὰ διανύσουμε τὸ πέλαγος τῆς νηστείας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καὶ νὰ φθάσουμε στὸν προορισμό μας ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ ἑορτασμὸς τοῦ Πάσχα καὶ ἡ εὐλογία τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ στὴ ζωή μας.
Μητροπολίτου Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικῆς Νικολάου
Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ 2017
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου