Το στόλισμα των δέντρων και το "ξε-στόλισμα" των ανθρώπων

Συντάκτης  π.Αντώνιος Χρήστου

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, όπου και να κοιτάξει κανείς,  το σκηνικό γύρω μας, αρχίζει αισθητά να αλλάζει.

Το στόλισμα των σπιτιών, των μαγαζιών, των κτηρίων, των δρόμων, των πλατειών,  αρχίζει το ένα μετά το άλλο, να αιχμαλωτίζουν τα βλέμματα των περαστικών και όχι μόνο. Ιδιαίτερα την νύχτα, χιλιάδες λαμπιόνια, δέντρα, Αγιοβασίληδες, σε ποικίλα σχήματα και χρώματα, δίνουν ένα τόνο, έστω και τεχνικά, εορταστικό και λαμπερό και κυρίως "Χριστουγεννιάτικο".

   Ταυτόχρονα,  η τηλεόραση, ο έντυπος και ηλεκτρονικός τύπος, τα μαγαζιά, οι μεγάλες επιχειρήσεις, τα γραφεία ταξιδιών, πολιτιστικοί σύλλογοι και φορείς κ.α., σε ότι και να υλοποιούν πλέον ή προγραμματίζουν, το συνοδεύουν με ένα προσδιορισμό "χριστουγεννιάτικο". Ακούς και βλέπεις για Χριστουγεννιάτικο εορταστικό τηλεοπτικό πρόγραμμα, εορταστικό ωράριο καταστημάτων, χριστουγεννιάτικες προσφορές, χριστουγεννιάτικες εκδρομές και προορισμούς, χριστουγεννιάτικες άδειες, χριστουγεννιάτικα bazaar, χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις και ένα σωρό άλλα.

   Το δεδομένο είναι ότι εξωτερικά, κάτι αλλάζει. Όποιον και να ρωτήσεις, γιατί στολίζει, γιατί ετοιμάζει εκδηλώσεις ή προσφορές, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο, όλοι το αποδίδουν στον Χριστό και την γέννησή του. Το περίεργο όμως είναι σε όλα αυτά, ότι τα τελευταία χρόνια στολίζουν και ασχολούνται με τα Χριστούγεννά και περιοχές που δεν είναι Χριστιανοί και το πρόσωπο του Χριστού για τους κατοίκους δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια γιορτή, ίσως λίγο ιδιαίτερη, αλλά στην ουσία όπως όλες οι άλλες, κυρίως όμως ευκαιρία για υλικό κέρδος.

  Ερχόμαστε τώρα και στον χώρο της Ορθόδοξης Εκκλησία μας. Όποιος έχει ουσιαστική σχέση μαζί της και εκκλησιάζεται τακτικά, θα έχει παρατηρήσει βέβαια ότι και εδώ λειτουργικά τα πράγματα αρχίζουν και διαφέρουν...!  Εκτός από την προετοιμασία μας την πνευματική με την σχετική νηστεία, αρχίζει και υμνολογικά να υπάρχει πιο έντονα αυτή η προσμονή της ελεύσεως και σαρκώσεως Του Θεού Λόγου, του Σωτήρος Ιησού Χριστού. Ήδη από την εορτή των Εισοδίων της Παναγία μας, αρχίζει και ψέλνει στις λεγόμενες καταβασίες : «Χριστός γεννάται δοξάσατε• Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε• Χριστός επί γης υψώθητε. Άσατε τω Κυρίω πάσα η γη, και εν ευφροσύνη, ανυμνήσατε λαοί, ότι δεδόξασται.» Δηλαδή σε μετάφραση : «Ο Χριστός γεννάται, δοξολογήσατε Αυτόν. Χριστός ο Θεός από τους ουρανούς κατέβη, προϋπαντήσατε Αυτόν. Χριστός πάνω στη γη φάνηκε, άνθρωποι υψωθήτε απ’ τα γήινα προς τα ουράνια. Όλοι οι λαοί της γης ψάλατε άσματα στον Κύριο και με ευφροσύνη υμνήσατε Αυτόν που είναι δοξασμένος». Ενώ ακόμη δεν έχει έρθει η εορτή των Χριστουγέννων, οι πιστοί ήδη είμαστε στη προσμονή και στην πορεία της ελεύσεώς της,  συνολικά ως σώμα αλλά και ο κάθε ένας μας και προσωπικά.

  Από την αναφερθείσα καταβασία των Χριστουγέννων, θα υπογραμμίσουμε την εξής φράση :  «Χριστός πάνω στη γη φάνηκε, άνθρωποι υψωθήτε απ’ τα γήινα προς τα ουράνια».  Ο υμνωδός και κατ' επέκταση η Εκκλησία μας βάζει τα πράγματα στη θέση τους. Τα Χριστούγεννα και κάθε ορθόδοξη εκκλησιαστική γιορτή, γίνονται όχι ως εφήμερες και φιλήδονες ευκαιρίες με επίγεια προοπτική, αλλά για να καθαρίσουν και εξυψώσουν τον άνθρωπο και να απαλλαγεί από αυτά, σε μια επουράνια προοπτική. Δεν λέει να μη χαρούμε, δεν λέει να μην εορτάσουμε, αλλά τονίζει ότι η γιορτή έχει να κάνει με κατάσταση καθαρτική και σωστική και σε καμία περίπτωση με εξίσωση και υιοθέτηση της αρχαίας ελληνικής αντιλήψεως : «φάγωμεν καί πίωμεν αὔριον γάρ ἀποθνήσκομεν». Οι γιορτές της εκκλησίας με το κέντρο τους, που είναι η τέλεση της Θείας Ευχαριστίας, είναι αντιθέτως αντίδοτο στο να μη πεθαίνουμε πνευματικά και δεν συμβάλει σε σκόπιμες παρεκτροπές του σκοπού της.

   Έχοντας υπόψη μας τις παραπάνω αντιθετικές κατευθύνσεις των Χριστουγέννων ως Εκκλησιαστικό γεγονός και των Χριστουγέννων ως εμπορικό γεγονός, θέλουμε να πιστεύουμε ότι όλοι συνειδητοποιούμε τον κίνδυνο της εκκοσμίκευσης της εορτής και την σωτήρια εκκλησιαστική προοπτική της. Δυστυχώς φτάσαμε σε αυτό που αναφέραμε στο τίτλο μας . Στολίσαμε τα δέντρα με λαμπιόνια, αλλά ξεχάσαμε να στολιστούμε τον ευατό μας με τις αρετές.  Γεμίσαμε τα τραπέζια μας με εδέσματα, αλλά ξεχάσαμε να χορτάσουμε Χριστό. Γεμίσαμε τα χείλη μας με "χριστουγεννιάτικα τραγούδια", ξεχάσαμε όμως να γεμίσουμε την καρδιά μας με Χριστό. Κάναμε το εξωτερικό εσωτερικό και το εσωτερικό εξωτερικό. Κάναμε τον τύπο ουσία και την ουσία τύπο...!

Ας επανέλθουμε αδελφοί μου στην ουσία των Χριστουγέννων, όσο είναι καιρός. Ας προετοιμαστούμε κατάλληλα με προσευχή, νηστεία, ιερά εξομολόγηση, μυστηριακή ζωή. Ας σταματήσουμε τα Χριστούγεννα χωρίς Χριστό...με αυτή την σωτήρια απλότητα και καθαρότητα ας προχωρήσουμε μαζί με τον υμνωδό ως προσκυνητές: «Δεῦτε ἴδωμεν πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός, ἀκολουθήσωμεν λοιπὸν ἔνθα ὁδεύει ὁ ἀστήρ...»!