«Πῶς σώζεται ὁ ἄνθρωπος»

Οἱ προφῆτες, οἱ ἀπόστολοι καί οἱ θεῖοι Πατέρες ἔγραψαν στά ἅγια βιβλία γιά τή δύναμη πού ἔχει ἡ μετάνοια καί πῶς μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά σωθεῖ, ὅταν μετανοήσει εἰλικρινά. Ὅλες οἱ ἐντολές πού βρίσκονται στά ἱερά κείμενα ἔχουν σκοπό νά βοηθήσουν τόν ἄνθρωπο ν᾿ ἀπαλλαγεῖ ἀπό τά πάθη του καί νά μπεῖ στόν δρόμο τῆς σωτηρίας.

Ἡ σωτηρία μας εἶναι μεγάλη ὑπόθεση. Ἡ μεγαλύτερη ἀπ᾿ ὅλες. Τί νά κάνουμε, εἶπε ὁ Κύριος, ὅλα τ᾿ ἀγαθά τῆς γῆς, ἄν χάσουμε τήν ψυχή μας; Ἡ ψυχή μας ἀξίζει περισσότερο ἀπ᾿ ὅλο τόν κόσμο. Γι᾿ αὐτό πρέπει νά ἔχουμε στήν καρδιά μας τόν φόβο τοῦ Θεοῦ καί νά προχωρᾶμε στή ζωή αὐτή μέ σύνεση καί προσοχή.

Προσοχή σέ ὅλα καί ἰδιαίτερα στά σαρκικά πάθη, πού κατατρῶνε τήν ψυχή μας. Τά Σόδομα τά κατέστρεψε ὁ Θεός γιατί οἱ ἄνθρωποι ἦσαν μόνο «σάρκες» καί δέν ὑπῆρχε μέσα τους τίποτε τό πνευματικό. Ἦσαν γεμᾶτοι ἀπό πνευματική ἀκαθαρσία καί γι᾿ αὐτό τούς ἀποστράφηκε ὁ Θεός.

Γιά τήν πορνεία μόνο ἑνός ἀνθρώπου θανατώθηκαν σέ μιά ὥρα εἴκοσι πέντε χιλιάδες Ἰσραηλίτες. Ἀπό ποιά αἰτία ξέπεσε καί ὁ γίγαντας Σαμψών, πού ἀπό τήν κοιλιά τῆς μητέρας του ἦταν ἀφιερωμένος στόν Θεό; Ἐμόλυνε τό σῶμα του μέ τήν πορνεία καί παρέδωσε τά μέλη του στήν ἁμαρτία. Καί ἐνῶ ἔκανε τόσο μεγάλα καί φοβερά πράγματα, ἔπεσε γιατί δελεάστηκε ἀπό τήν ἁμαρτία. 

Ὕστερα ἀπ᾿ αὐτό τόν ἐγκατέλειψε ὁ Θεός, τόν ἔπιασαν καί δεμένο τόν παρέδωσαν στούς ἐχθρούς. Τό ἴδιο ἔπαθε ὁ προφήτης καί βασιλιάς Δαβίδ, ἀπό τόν ὁποῖο ἔλαμψε ὁ Χριστός. Γιά νά μήν προσέξει, μόνο γιά μιά στιγμή, δελεάστηκε ἀπό τήν ὀμορφιά μιᾶς γυναίκας καί ἔπεσε στό φοβερό ἁμάρτημα τῆς μοιχείας. Γι᾿ αὐτό καί ὁ Θεός τόν τιμώρησε. Ὁ Δαβίδ ὅμως μετανόησε μέ δάκρυα γιά τό σοβαρό αὐτό ἁμάρτημα καί ὁ Θεός τόν συγχώρεσε.

Μέ ὅλ᾿ αὐτά πρέπει νά καταλάβεις ὅτι ὁ Θεός δέν κάνει ἐξαιρέσεις καί τιμωρεῖ ὅλους, ἄσχετα ἄν αὐτοί εἶναι προφῆτες, ἱερεῖς, κριτές, ἄρχοντες καί ἄλλοι ἁγιασμένοι ἄνθρωποι, προορισμένοι νά φανερώσουν τό ὄνομά Του στούς ἀνθρώπους. 

Ὁ Θεός δέν ἐκδικεῖται, ἀλλά τιμωρεῖ μέ παιδαγωγικό τρόπο, ὥστε ὁ ἄνθρωπος νά καταλάβει τό σφάλμα του, νά συνέλθει, νά ξυπνήσει ἀπό τήν ἁμαρτία καί νά ζητήσει τό ἔλεος Του. 

Ἀπ᾿ ὅλ᾿ αὐτά μπορεῖς νά καταλάβεις ὅτι καί τούς ἁγίους τιμωρεῖ ὁ Θεός, ὅταν παραβαίνουν τίς ἐντολές Του. Ὁ προφήτης Ἰεζεκιήλ γράφει ὅτι ὁ Θεός δέν ὑπολογίζει οὔτε γέροντες, οὔτε νέους, γιά νά δείξει μ᾿ αὐτό ὅτι γνήσιοι καί ἀγαπημένοι του εἶναι ὅσοι ἔχουν μέσα τους τόν θεῖο φόβο καί ζοῦν μέ εὐλάβεια, σύμφωνα μέ τό θέλημά Του. Ἅγιοι γιά τόν Θεό, εἶναι ἐκεῖνοι πού τηροῦν τίς ἐντολές Του καί ἔχουν καθαρή συνείδηση. Αὐτοί πού περιφρονοῦν τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, τούς περιφρονεῖ καί ὁ ἴδιος ὁ Θεός, τούς ἀποστρέφεται καί παίρνει τή χάρη Του ἀπ᾿ αὐτούς.

Τόν Βαλτάσαρ γιατί τόν τιμώρησε; Γιατί τόλμησε νά καταφρονήσει τά ἅγια ἐκεῖνα ἀφιερώματα πού ἅρπαξε ἀπό τά Ἱεροσόλυμα καί νά τά χρησιμοποιήσει αὐτός καί οἱ παλλακίδες του. Ἔτσι καί ὅσοι ἀφιερώνουν τά μέλη τους στόν Θεό καί μετά τολμοῦν νά τά χρησιμοποιήσουν γιά ἁμαρτωλές πράξεις, τιμωροῦνται αὐστηρά ἀπό τόν Θεό.

Ἄς μή περιφρονοῦμε λοιπόν τούς θείους λόγους καί τίς ἀπειλές πού ὑπάρχουν στίς ἅγιες Γραφές. Ἄς μή παροργίζουμε τόν Θεό μέ τά ἄτοπα ἔργα μας καί μέ τίς παρανομίες μας. Ἄς μή μολύνουμε τό σῶμα μας πού εἶναι ναός τοῦ Θεοῦ, ὅπως εἶπε ὁ ἀπόστολος Παῦλος.

Γιά νά σωθοῦμε χρειάζεται νά μισήσουμε τά πράγματα τοῦ κόσμου, δηλαδή τήν ἁμαρτία καί τά ὑλικά ἀγαθά. Ὅσο εἴμαστε προσκολλημένοι σ᾿ αὐτά δέν ἔχουμε ἐλπίδα σωτηρίας, γιατί ὁ Θεός φεύγει ἀπό κοντά μας, καί χωρίς Αὐτόν δέν μποροῦμε νά κάνουμε τίποτε.

Στή σωτηρία μας βοηθάει πολύ ἡ σκέψη τοῦ θανάτου. Οἱ πατέρες τό ὀνομάζουν αὐτό «μνήμη θανάτου». Ὅταν σκεφτόμαστε ὅτι μιά μέρα θά φύγουμε ὁπωσδήποτε ἀπό τή ζωή αὐτή θά προετοιμαζόμαστε γιά τήν ὥρα πού θ᾿ ἀπολογηθοῦμε στόν Κριτή.

Τό στεφάνι τῆς νίκης τό δίνει ὁ Χριστός μόνο σ᾿ αὐτούς πού πάνω ἀπ᾿ ὅλα τά πράγματα τοῦ κόσμου ἔχουν βάλει τή σωτηρία τους καί ἀγωνίζονται γι᾿ αὐτήν. Ἄν ὅμως σάν ἄνθρωπος νικηθεῖ κανείς ἀπό τόν διάβολο καί πέσει, δέν πρέπει ν᾿ ἀπελπίζεται, ἀλλά νά σηκώνεται καί πάλι ν᾿ ἀγωνίζεται μέχρις ὅτου νικήσει.

Ποτέ μή σκέφτεσαι ὅτι θά ζήσεις πολλά χρόνια, γιατί αὐτό δέν ἐξαρτᾶται ἀπό σένα, ἀλλά ἀπό τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Μόνο Ἐκεῖνος πού ὁρίζει χρόνους καί καιρούς, γνωρίζει πότε συμφέρει τήν ψυχή μας γιά νά φύγουμε ἀπό τή ζωή αὐτή. Μήν ἐπιζητεῖς πρόσκαιρα ἀγαθά, γιατί αὐτά φεύγουν καί διαλύονται σάν καπνός. Σκοπός σου νά εἶναι μόνο ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς σου καί τίποτε ἄλλο.

Γι᾿ αὐτό νά μή γίνεσαι δοῦλος τῆς ἁμαρτίας. Ἡ σκέψη σου νά εἶναι συνεχῶς στή μέλλουσα μακαριότητα καί νά παρακαλεῖς τό Θεό νά σέ κάνει κληρονόμο της.

Πρόσεξε τά νιάτα σου νά τά περάσεις μέ ἀρετές, ὥστε νά ἔχεις καί εὐλογημένα γηρατειά. Ἀκόμη νά προσέξεις νά μή κυριέψει τήν ψυχή σου ἡ ἐπιθυμία τοῦ πλοῦτου, γιατί αὐτή ἀπομακρύνει ἀπό τόν Θεό. Πλοῦτος γιά σένα νά εἶναι ἡ ἀρετή. Νά συντρίψεις τήν ἀγάπη πρός τόν κόσμο, ὅπως ἡ ραγδαία καί ὁρμητική βροχή συντρίβει τά δέντρα.

Σ᾿ αὐτούς πού ἔχουν ἀδικήσει, ὅταν ταπεινωθοῦν καί ὁμολογήσουν τό σφάλμα τους, οἱ δικαστές εἶναι ἐπιεικεῖς, ἐνῶ ἐκεῖνοι πού δέν μετανοοῦν περνᾶνε μεγαλύτερα βασανιστήρια. Ἔτσι κι ἐσύ, ὅταν ὁμολογήσεις τίς ἁμαρτίες σου καί ζητήσεις τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, Ἐκεῖνος θά σέ βοηθήσει, ἐνῶ ὅταν ἐπιμένεις στόν ἐγωϊσμό σου θά σέ τιμωρήσει αὐστηρά. Ὅταν ὁ Θεός ἐπιτρέπει καί μᾶς ἔρχονται θλίψεις καί στενοχώριες, νά μήν ἀγανακτοῦμε, ἀλλά νά ὁμολογοῦμε μέ ταπείνωση ὅτι εἴμαστε ἄξιοι τῆς τιμωρίας.

Ἐάν δέν ταπεινωθοῦμε καί δέν αἰσθανθοῦμε τήν ἀρρώστια μας, ὁ Θεός θά μᾶς ἐγκαταλείψει, καί τότε οἱ θλίψεις, οἱ στενοχώριες κι᾿ οἱ πειρασμοί θά εἶναι ἀκόμη πιό βαρεῖς, γιατί δέν θά ἔχουμε τόν Θεό συμπαραστάτη στήν ἄρση τοῦ φορτίου μας.

Εἶναι ἀδύνατο νά διορθωθοῦμε καί νά σωθοῦμε ἄν δέν ταλαιπωρηθεῖ ἡ σάρκα μας. Ἀκόμη πρέπει νά τρέχουμε συχνά στό μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως, γιά νά καθαρίζεται ἡ ψυχή μας.

Ὅταν θέλει κανείς νά προσφέρει ἕνα δῶρο στόν ἐπίγειο βασιλιά, πηγαίνει μέ χαρούμενο πρόσωπο. Κι ὅταν ἔρχεται στόν οὐράνιο Βασιλιά γιά νά τοῦ ζητήσει κάτι, πρέπει νά προσεύχεται μέ δάκρυα στά μάτια.

Ὅπως τό πρόβατο, ὅταν φύγει ἀπό τή μάνδρα καί περιφέρεται ἐδῶ κι ἐκεῖ, ἔχει φόβο νά πέσει στή φωλιά τῶν λύκων, ἔτσι κι ἐκεῖνος πού φεύγει ἀπό τή μάνδρα τοῦ Χριστοῦ, ὑπάρχει κίνδυνος νά πέσει στίς παγίδες τοῦ διαβόλου.

Ὅπως ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει πάνω του πολύτιμο μαργαρίτη, φοβᾶται μήπως τοῦ τόν κλέψουν οἱ ληστές, ἔτσι κι ἐκεῖνος πού βαδίζει τόν δρόμο τῆς πνευματικῆς ἀσκήσεως πρέπει νά φυλάει μέ πολλή προσοχή τόν μαργαρίτη τῶν ἀρετῶν τοῦ Χριστοῦ.

Ὅπως ὁ ἄνθρωπος σέ ἡμέρα πένθους πίνει πολύ κρασί καί μεθώντας ξεχνάει τόν πόνο του, ἔτσι κι αὐτός πού θά μεθύσει ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό, ξεχνάει ὅλα τά εὐχάριστα τοῦ κόσμου καί σκέφτεται μόνο Ἐκεῖνον καί τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς του.

Ἀπό τό βιβλίο: “Ἡ ἄσκηση στή ζωή μας”

Βασισμένο στούς Ἀσκητικούς Λόγους 

τοῦ ἀββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου

Ἐκδόσεις : ''Ἱερᾶς Μονῆς Παρακλήτου Ὡρωποῦ Ἀττικῆς"