Οι Ιερές υποσχέσεις του Τριωδίου (αρχίζει αύριο Τελώνου και Φαρισαίου)

 

Την περίοδο αυτή που διανύουμε, στην Εκκλησία μας  χρησιμοποιούμε ένα βιβλίο που λέγεται ΤΡΙΩΔΙΟ.

Ενώ τον υπόλοιπο χρόνο ψάλλουμε 9 ωδές  στον όρθρο, το διάστημα αυτό, από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου, μέχρι το Μ. Σάββατο ψάλουμε 3 ωδές και γι’ αυτό λέγεται  Τριώδιο. Χωρίζεται σε τρεις περιόδους 1) από την Κυριακή του Τελώνου μέχρι την Κυριακή της τυροφάγου 2) από την καθαρά Δευτέρα μέχρι το Σάββατο του Λαζάρου και3) από την Κυριακή των Βαΐων  μέχρι το Μ. Σάββατο. Δυστυχώς  στις μέρες μας έχει επικρατήσει η λανθασμένη άποψη, πως όταν λέμε άνοιξε το Τριώδιο, εννοούμε πως έφθασε ο καιρός της κραιπάλης, του γλεντιού και του καρνάβαλου. Πέτυχε ο διάβολος τον στόχο του και βρωμίζει την όμορφη και κατανυκτική αυτή περίοδο, με το να παρασύρει τον άνθρωπο στην αμαρτία.

Την δεύτερη λοιπόν περίοδο του Τριωδίου, από την καθαρά Δευτέρα μέχρι το Μ. Σάββατο, αρχίζει μια νέα περίοδος στη ζωή της Εκκλησίας που ονομάζεται Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Ακούγεται την Κυριακή της τυροφάγου σε ένα τροπάριο των αίνων τα εξής: «Το στάδιον των αρετών ηνέωκται οι βουλόμενοι αθλήσαι εισέλθετε αναζωσάμενοι τον καλόν της νηστείας αγώνα. Οι γαρ νομίμως αθλούντες δικαίως στεφανούνται και αναλαβόντες την πανοπλίαν του Σταυρού τω εχθρώ αντιμαχισώμεθα. Ως τείχος άρρηκτον κατέχοντες την Πίστιν και ως θώρακα την προσευχή και περικαιφαλαίαν την ελεημοσύνην. Αντί μαχαίρας την νηστείαν ήτις εκτέμνει από καρδίας πάσαν κακίαν. Ο ποιών ταύτα τον αληθινόν κομίζεται στέφανον παρά του Παμβασιλέως Χριστού εν τη ημέρα της Κρίσεως». Ανοίγει λοιπόν ένα στάδιο, ένα γήπεδο θα λέγαμε, όπου καλούμαστε όλοι να αγωνισθούμε πνευματικά. Όχι να κλωτσάμε μπάλες, αλλά να πολεμήσουμε τους τρεις μεγάλους εχθρούς μας. Κι αυτοί είναι 1) ο διεφθαρμένος κακός εαυτός μας 2) ο κόσμος που μας περιβάλει με τα θέλγητρά του και όλη τη γοητεία του και 3) ο σατανάς. Καλούμαστε λοιπόν να αγωνισθούμε εναντίον αυτών, να νικήσουμε  και νικητές να φθάσουμε στην Κυριακή των Βαΐων, να κρατήσουμε στα χέρια τα Βάϊα, να προσκυνήσουμε το Χριστό και να πούμε κ’ εμείς «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου». Την περίοδο αυτή έχουμε ιερά χρέη. Ένα από τα χρέη δυστυχώς το παραμελούμε. Ποιο είναι αυτό; Μεγάλη Σαρακοστή ίσον τι; Ιερά εξομολόγηση.

Τι είναι ιερά εξομολόγηση, είναι ν’ ανοίξεις την καρδιά σου και να πεις τα αμαρτήματά σου. Να τα πεις με ειλικρίνεια, με κατάνυξη, με δάκρυα, δίχως η ντροπή να δένει τη γλώσσα μας και να μην  θέλουμε να τα πούμε. Να τα πούμε με πίστη  ποια πίστη;  Ότι για τη σωτηρία χρειάζονται δύο σταγόνες. Η μία είναι το δάκρυ της μετάνοιας ·κάθε δάκρυ που πέφτει από τα μάτια του αμαρτωλού γίνεται τι;  Ένας Ιορδάνης, που πλένει όλα τα αμαρτήματά του . οι πατέρες το δάκρυ αυτό το ονομάζουν δεύτερο βάπτισμα π.χ.  Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος λέει τα εξής «και δάκρυον μετανοίας στάξαν ισοδυναμεί τω λουτρώ τω βαπτίσματι και στεναγμός επίμοχθος επαναγάγει την χάριν προ ολίγον αναχωρήσασαν».  Όταν αμαρτάνουμε φεύγει η Χάρις του Θεού, δεν κάθεται το Πνεύμα το Άγιον μαζί μας,  θέλει τόπο καθαρό σε βρώμικα μέρη όπως είναι ο αμαρτωλός άνθρωπος δεν μένει. Ενώ η πρώτη μεγάλη Χάρη , που δεχόμαστε οι άνθρωποι είναι κατά το βάπτισμα, η εξομολόγηση, που είναι το δεύτερο βάπτισμα, είναι η Χάρη μετά την Χάρη.

 

Ο Προφητάναξ Δαυίδ μετάνιωσε για τις αμαρτίες τις βαριές που έκανε και μούσκευε το μαξιλάρι και το στρώμα του από τα πολλά δάκρυα.   Πολλά τα δάκρυα που κυλούν στον κόσμο , δεν υπάρχει μάτι αδάκρυτο, μάταια όμως δάκρυα. Ας αρχίσουμε από σήμερα να ζητούμε δάκρυα μετανοίας για τα αμαρτήματά μας και η καρδιά μας ας τα συλλέγει σαν σε μυροδοχείο. Έτσι όταν φτάσει Μεγάλη Τρίτη, μαζί με την πόρνη, να σπάσουμε κι εμείς το μυροδοχείο μας και να μυρώσουμε τα πόδια του Χριστού μας. Η άλλη σταγόνα που λυτρώνει τον αμαρτωλό είναι το αίμα του Χριστού.  Όλη η Εκκλησία εκεί στηρίζεται. Όλη η ζωή μας δύο δάκρυα είναι. Άμα δεν τα έχεις αυτά τα άλλα τι να τα κάνεις; Να εξομολογηθούμε κάτω από το πετραχήλι του πνευματικού να συγχωρεθούν οι αμαρτίες μας , αφού και εμείς με τη σειρά μας συγχωρήσουμε όσους μας στεναχώρησαν η μας πίκραναν δίχως αναβολή, διότι ο διάβολος μας βάζει πολλές φορές το λογισμό, ενώ αποφασίσαμε να εξομολογηθούμε αναβάλουμε τον χρόνο για να το κάνουμε και λέμε ας το αφήσουμε για αργότερα. Η μετάνοια όμως και η θεία κοινωνία είναι φάρμακα και τα φάρμακα τα παίρνουμε στην ώρα τους.

Ένας ευσεβής γιατρός είχε τελειώσει την επίσκεψη ενός αρρώστου. Ο γιατρός έγραψε τη συνταγή και ήταν έτοιμος να φύγει.

-και μην ξεχάσεις αυτό, που λέγαμε στην αρχή, είπε στο άρρωστο.

-Για την εξομολόγηση;

-Ακριβώς.

Ο ευσεβής γιατρός ο οποίος είχε πολύ θάρρος με τον άρρωστο φίλο του, του είχε συστήσει προηγουμένως να φροντίσει το συντομότερο, να δει έναν καλό πνευματικό.

-Α καλά γιατρέ μου, απάντησε εκείνος, χαμογελώντας για να ξεφύγει. Όταν βρούμε καιρό θα πάμε. Ε ! ξέχασες όμως να μου πεις  πότε θα πάρω το φάρμακο.

Ο γιατρός κοντοστάθηκε λίγο, κάτι σκέφθηκε.

-Μπορείς να το πάρεις, μετά από ένα μήνα.

-Τι λες γιατρέ μου, μπορεί να πεθάνω ως τότε.

-Αλήθεια. Τότε πάρτο την επόμενη βδομάδα.

-Μα γιατρέ μου, μπορεί να μη ζήσω ούτε ως τότε.

Αν δεν αισθάνεσαι καλά, να το πάρεις αύριο.

Γιατρέ πειράζει να το πάρω σήμερα;

Έστω, είπε χαμογελώντας ο γιατρός. Και ύστερα πρόσθεσε ενώ τον κοίταζε στα μάτια. Ελπίζω να κατάλαβες…..

Τι εννοούσε μ’ αυτό ο γιατρός ; ……. Ότι ήταν τρέλα να αναβάλει συνεχώς τη φροντίδα της ψυχής του αφού δεν ήταν βέβαιος ούτε για την άλλη στιγμή.

Η αμαρτία έχει συνήθως δύο σκέλη. Το ένα σκέλος αναφέρεται στην ευθύνη απέναντι στο Θεό και το άλλο σκέλος αναφέρεται στην ευθύνη απέναντι στο άνθρωπο. Για παράδειγμα, έκλεψες και βλέπεις ότι από τη μια μεριά έχεις παραβεί μια εντολή του Θεού το «ου κλέψεις» και από την άλλη μεριά έχεις τη συνείδησή σου που σε ελέγχει για το κακό που έχεις κάνει. Επειδή ο έλεγχος της συνείδησης μπορεί να είναι αφυπνιστικός, εφ’ όσον δεν έχει πωρωθεί, ίσως πάρεις την απόφαση να επιστρέψεις τα κλοπιμαία.  Αυτό αποκαθιστά κατά κάποιο τρόπο το ένα σκέλος της αμαρτίας, το διορθώνει. Το άλλο σκέλος όμως, με το Θεό, μένει μετέωρο. Θα πρέπει να ζητήσουμε συγγνώμη από το Θεό για την παράβαση του νόμου Του. Και πως θα γίνει αυτό; Με το να επισκεφθούμε έναν καλό πνευματικό για να αποκατασταθεί η διαταραχθείσα σχέση με το Θεό. και πως θα αποκατασταθεί; Με την εξομολόγηση. Λένε μερικοί «εγώ τα λέω τα αμαρτήματά μου στην εικόνα και με συγχωράει ο Θεός».

Και πως ξέρεις ότι σε συγχώρησε ο Θεός;

Απαντάει η εικόνα; Μήπως σε διάβασε ο Θεός καμιά συγχωρητική ευχή; Αυτό γίνεται μόνο στην εξομολόγηση όπου την ευχή την διαβάζει ο ιερέας. Είναι αλήθεια  πως ούτε η Παναγία, ούτε οι Αρχάγγελοι, ούτε οι Άγγελοι, ούτε οι Άγιοι συγχωρούν αμαρτίες. Μόνο ο πνευματικός. Όταν είμαστε άρρωστοι πάμε στην φωτογραφία του γιατρού και του λέμε το πρόβλημά μας; Και τι φάρμακα θα μας δώσει πια αγωγή θα πάρουμε για τη θεραπεία μας. Ενώ αν πάμε στον πνευματικό θα μας δώσει τα «φάρμακα, οδηγίες » για να θεραπευτεί η άρρωστη ψυχή μας.

 Με το άνοιγμα του Τριωδίου αρχίζει η προετοιμασία των χριστιανών για τη νηστεία που κρατάει μέχρι το Μ. Σάββατο.

Τι σημαίνει όμως νηστεία. Είναι λέξη σύνθετη και αποτελείται από το στερητικό νη και στεία που σημαίνει τροφή, δηλ όχι τροφή, απέχω από την τροφή. Πρώτη φορά συναντάμε την λέξη σαν έννοια στο β΄κεφ.στιχ. 17 της Γενέσεως όπου ο Θεός αφού έπλασε τον Αδάμ τον έβαλε στον παράδεισο όπως «εργάζεσθαι αυτόν και φυλάσσειν» . εργάζεσθαι είναι απαρέμφατο , άραγε τι θα εργάζονταν στον παράδεισο; Εργασία ίσον προκοπή  Και φυλάσσειν δηλ. ο Αδάμ έπρεπε να φυλάξει τον  Αδάμ από τον εαυτό του, σαν να του έλεγε πρόσεχε τον εαυτό σου. Παρακάτω λέει το βιβλίο της Γενέσεως «και ενετείλατο Κύριος ο Θεός τω Αδάμ λέγων· από παντός ξύλου του εν τω παραδείσω βρώσει φαγή, από δε του ξύλου του γινώσκειν καλόν και πονηρόν, ου φάγεσθαι». Έβαλε λοιπόν ο Θεός τον Αδάμ στον παράδεισο. Η λέξη παράδεισος είναι Περσική και σημαίνει κήπος. Ήταν ο παράδεισος ανάμεσα σε τέσσερα ποτάμια , ο πρώτος ποταμός λεγόταν Φισών, ο δεύτερος Γεών, ο τρίτος Τίγρης και ο τέταρτος Ευφράτης, μόνο τα δύο τελευταία μας είναι γνωστά. Ο Θεός  δημιούργησε την πλάση όλη και τους Αγγέλους και αφού τελείωσε με τη δημιουργία έπλασε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα. Ενώ για όλα είπε και γεννήθηκαν, τον άνθρωπο τον έπλασε με τα χέρια Του. Τι μεγάλη τιμή στ’ αλήθεια για τον άνθρωπο. Τον κάνει   άρχοντα, βασιλιά της κτίσεως και του είπε ο Θεός ,όλα αυτά τα έκανα για σένα για να τα απολαύσεις όλα είναι δικά σου μόνο από τον καρπό της γνώσεως καλού και πονηρού δεν θα φας. Αυτή είναι η πρώτη εντολή για νηστεία στον άνθρωπο. Όσων ετών είναι λοιπόν ο άνθρωπος τόσων ετών είναι και η  νηστεία. Ο άνθρωπος όμως έρχεται σε συνεννόηση με το δημιούργημα τον διάβολο και μη τηρώντας την εντολή της νηστείας έχασε  όλο το βασίλειό του. Τι του είπε ο Θεός;  Όλα δικά σου μόνο τον καρπό να μην γευθείς. Παρ’ όλα αυτά έκανε το λάθος και δοκίμασε. Υπάρχει όμως ένα ερώτημα γιατί εξώσθη ο Αδάμ από τον παράδεισο;  Διότι έφαγε από τον απαγορευμένο καρπό , αλλά και για την αμετανοησία. Ο Θεός τους βοήθησε τους πρωτόπλαστους να μετανοήσουν. Όλη την ημέρα τους άφησε να δουν τα χάλια τους. Να δουν ότι δεν έγιναν θεοί όπως τους είπε ο διάβολος. Εάν είχαν στοιχειώδη ταπείνωση, λίγο φιλότιμο θα έλεγαν συγνώμη φταίξαμε. Δεν μετάνιωσαν όμως οι πρωτόπλαστοι. Ο Θεός παρ’ όλα αυτά δεν επεμβαίνει αμέσως μετά την αμαρτία και να τους πει: σας έπιασα επ’ αυτοφώρω να αμαρτάνετε άρα σας τιμωρώ κατ ευθείαν.  Παρ’ όλα αυτά ο Θεός βοηθάει τον Αδάμ, του δίνει χρόνο να σκεφθεί και να μετανοήσει. Αδάμ-Αδάμ που είσαι; Δεν ξέρει ο Θεός που είναι ο Αδάμ; Ξέρει αλλά του δίνει χρόνο να το ξανασκεφτεί και να μετανοήσει. Της φωνής σου ήκουσα και εκρύβην. Γιατί κρύφτηκες; Μήπως έφαγες από τον καρπό τον απαγορευμένο; Θέλει να εκμαιεύσει μετάνοια, ο άνθρωπος όμως αντιδρά. Και ο μεν Αδάμ κατηγόρησε τον Θεό γιατί έκανε την Εύα, εσύ φταις ,λέει στο Θεό, που μου έδωσες τη γυναίκα και με παρέσυρε. Η δε Εύα λέει δεν φταίω εγώ το φίδι με εξαπάτησε  και πάλι εσύ φταις Θεέ που έκανες το φίδι. Εμείς δεν φταίμε είπαν οι πρωτόπλαστοι και έτσι βρέθηκαν έξω του παραδείσου. Και έβαλε Αρχαγγέλους να φυλάγουν με πύρινη ρομφαία την κλεισμένη πλέον για τον άνθρωπο πύλη του παραδείσου. Και σε ένα τροπάριο όμως της Σταυροπροσκυνήσεως λέει: ουκέτι πυρίνη ρομφαία φυλάσσει τον παράδεισο, διότι ήρθε ο Χριστός με την Σταυρική του θυσία και ξανανοίγει η πύλη του παραδείσου και πρώτος ο ληστής ο εκ δεξιών γίνεται πολίτης του παραδείσου. Ενώ στην αρχή της Μ. Σαρακοστής κάνουμε μνείαν της έξωσης από τον παράδεισο εμείς πετάμε τον χαρταετό. Αντί να θρηνούμε και να ψάχνουμε τρόπο πως θα ξαναμπούμε στον παράδεισο, εμείς χασκογελάμε και διασκεδάζουμε, ντυνόμαστε καρναβάλια και ψήνουμε σουβλάκια. Κατάφερε ο διάβολος να αναστρέψει το όλο κλίμα της ημέρας και από πένθιμο και θλιβερό που είναι, μας ενθαρρύνει σε ξεφαντώματα ,ξενύχτια και γλέντια. Σκεφτήκατε  ποτέ γιατί δεν διασκεδάζουμε άλλη εποχή του χρόνου τα καρναβάλια; Επίτηδες το έκανε ο Σατανάς την ημέρα αυτή για να την μολύνει να μην σκεφτόμαστε ότι εκδιωθήκαμε από τον Παράδεισο. Έλα τώρα μωρέ αδερφέ μου να ξεσκάσουμε λίγο να το ρίξουμε λίγο έξω, αυτά θα σκεφτόμαστε  τον Παράδεισο. 

Το προπατορικό αμάρτημα είναι η αυτοθέωση και σήμερα ο άνθρωπος αυτοθεώνεται. Όντως τα στάδια της πνευματικής ωρίμανσης είναι η κάθαρση, ο αγιασμός και η θέωση. Αλλά η θέωση μέσα από τη χάρη του Θεού. Ο άνθρωπος και σήμερα είναι αλαζόνας, επειδή πέτυχε , με τη χάρη του Θεού φυσικά, κάποια πράγματα όπως το αυτοκίνητο το τηλέφωνο το ιντερνέτ κ.τ.λ. νομίζει ότι είναι ένας μικρός θεός . Σ’ αυτό συμβάλουν και οι ανατολικές θεοσοφίες γιόγκα, διαλογισμός κλπ. όπου διακηρύττουν την αυτοθέωση, ψάξτε λένε να βρείτε τον θεό που έχετε μέσα σας, ανοίξτε τα τσάκρας  πάρτε δύναμη από την γκουνταλίνη κ.ο.κ. Το προπατορικό αμάρτημα κατά κάποιους ασεβείς είναι η γενετήσια πράξη. Αυτό δεν ευσταθεί, διότι δεν υπάρχει γάμος μέσα στον παράδεισο. Ο γάμος υπάρχει μετά την έξωση του παραδείσου. Ο γάμος θυμίζει θάνατο – χωματίλα γιατί; Διότι θα παντρευτείς να κάνεις απογόνους ακριβώς διότι υπάρχει ο θάνατος. Αν δεν υπήρχε ο θάνατος θα ήταν περιττός ο γάμος. Στη βασιλεία του Θεού ούτε παντρεύονται ούτε νυμφεύονται ,τι σημαίνει αυτό; Ότι ο γάμος δεν έπρεπε να γίνει μες’ τον παράδεισο τον αισθητό, δεν υπάρχει στη βασιλεία του Θεού ο γάμος. Γιατί δεν υπάρχει ο γάμος; Διότι δεν υπάρχει ο θάνατος.

 

Στο δοξαστικό των αίνων την Κυριακή της Ορθοδοξίας ακούγεται να λέει ο Μωυσής  νήστεψε και μετά ανέβηκε να πάρει τις δέκα εντολές. Ο  προφήτης Ηλίας νήστεψε μετά προσευχήθηκε και 3,5 χρόνια δεν έβρεξε. Οι τρεις παίδες εν τη καμίνω νήστεψαν και γι’ αυτό δεν έπαθαν τίποτε   μέσα τις τεράστιες φλόγες που τους έριξαν. Επτά φορές περισσότερη φωτιά από ότι συνήθιζαν άναψαν στο καμίνι με διαταγή του Ναβουχοδονόσορα και δεν έπαθαν τίποτα ,τόση δύναμη έχει η νηστεία. Αυτά είναι μερικά περιστατικά από την Παλαιά Διαθήκη. Και ερχόμαστε τώρα στην Καινή Διαθήκη όπου βλέπουμε τον Τίμιο Πρόδρομο να νηστεύει αυστηρά, έτρωγε ακρίδες και μέλι άγριο. Ακρίδες κατά κάποια ερμηνεία  είναι τα γνωστά έντομα, υπάρχει και μια άλλη ερμηνεία που λέει ότι ,είναι οι άκρες από τα κλαδιά φυτών. Και παράλληλα με την νηστεία ο Τίμιος Πρόδρομος κηρύττει και μετάνοια. «μετανοείτε· ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών» Ματθ. Κεφ. Γ στιχ. 2. Κατόπιν ο  Ιησούς Χριστός βρέθηκε στην έρημο και νηστεύσας ημέρας τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα ύστερα πείνασε. Αυτό το έκανε για δύο λόγους 1) να μας διδάξει και ο ίδιος τη νηστεία και 2) για να αντιμετωπίσει τους πειρασμούς από τον διάβολο. Έρχεται η στοργική μάνα η Εκκλησία και καθιερώνει με Αποστολικό κανόνα την νηστεία. Λέγει δε  ο κανόνας «εάν είναι Ιερέας αυτός που καταργεί τη νηστεία να καθαιρείται, εάν είναι λαϊκός να αφορίζεται , παρεκτός ασθενείας». Ακούγεται από κάποιους αδαείς να λένε, έλα δε βαριέσαι καημένε τα εξερχόμενα βλάπτουν, δηλ. τα λόγια, τα εισερχόμενα δεν βλάπτουν. Έχουν απομονώσει τη φράση αυτή στο Ματθ. 15 κεφ. έφαγαν με άπλυτα χέρια οι μαθητές και κατά κάποιο τρόπο καταργήθηκε ο Μωσαϊκός νόμος. Προσπαθούμε να δικαιολογήσουμε τις αδυναμίες μας. Από τις πρώτες μέρες λοιπόν η Εκκλησία  μας καθιερώνει τη νηστεία και η Χάρις του Θεού βοηθάει τόσο πολύ τις μέρες αυτές που ξεχνάμε τις μη νηστίσιμες τροφές και οι νηστίσιμες γίνονται νοστιμότερες.

Βρέθηκα στο Άγιον Όρος αν θυμάμαι  καλά στη μονή Γρηγορίου και έχουμε βγει από την τράπεζα, ήταν ημέρα που είχε αλάδωτο φαγητό. Ακούω άθελά μου έναν κύριο και μιλούσε  στο τηλέφωνο με την γυναίκα του και της λέει : μάντεψε τι φαγητό έφαγα και ήταν πεντανόστιμο, μου άρεσε τόσο πολύ που έφαγα και δεύτερη μερίδα. Λοιπόν έφαγα το φαγητό που δεν ήθελα  ούτε να το δω στα μάτια μου πόσο μάλλον να το φάω. Έφαγα μπιζέλια δίχως λάδι παρακαλώ. Δεν πιστεύω αυτό που μου συνέβη. Όταν λοιπόν επεμβαίνει η χάρις του Θεού τα πιο «άχρηστα» φαγητά φαίνονται πολύ νόστιμα. Τρώγοντας νηστίσιμα φαγητά ξεκουράζεται το στομάχι, το πάγκρεας. Στις μέρες μας τα περισσότερα νοσήματα προέρχονται από το φαγητό. Πολλές λιπαρές ουσίες, γι’ αυτό τα καρδιακά νοσήματα, χοληστερίνη, τριγλυκερίδια κ.λ.π. Όταν πάθουμε κάτι και πει ο γιατρός δεν θα φας κρέας, βούτυρα τυριά κ.λ.π. θα κάνεις δίαιτα, τον ακούμε και με ευλάβεια τηρούμε τις συμβουλές του. Όταν το λέει ο Χριστός δεν τον ακούμε. Κάνουμε τον έξυπνο στο Χριστό. Συνήθως ο πνευματικός με διάκριση, ανάλογα νε τη δουλειά που κάνει ο καθένας, βάζει και την ανάλογη νηστεία. Εάν για παράδειγμα κάποιος δεν κάνει κοπιαστική δουλειά, η νηστεία θα είναι ίσως πιο αυστηρή. Εάν είναι μαθητής ή φοιτητής και διαβάζει θα είναι πιο χαλαρή, ή αν κάποια γυναίκα θηλάζει μωρό ή είναι έγκυος η νηστεία δεν θα είναι αυστηρή. Λέει χαρακτηριστικά ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος , πως μπορεί να καταλύσει κάποιος άρρωστος τη νηστεία και να φάει κρέας, αλλά δεν θα το μαγειρέψουμε με μπόλικα μπαχαρικά και άλλες νοστιμιές ή κατσικάκι στη σούβλα για παράδειγμα, αλλά  θα βράσει το κρέας με λίγο αλάτι ίσα –ίσα για να πάρει ο οργανισμός τις ουσίες που πρέπει για να αναρρώσει.

Πρέπει να καταλάβουμε πως είναι διπλό το συμφέρον που έχουμε 1) πνευματικό 2) σωματικό. Πρέπει να την κάνουμε τη νηστεία με χαρά , δίχως  γογγυσμούς και βαριεστημένα.  Δυστυχώς δεν μαθαίνουμε στα παιδιά μας από μικρά στο σπίτι να νηστεύουν και αυτά με τη σειρά τους όταν κάνουν δική τους οικογένεια δεν την μαθαίνουν και στα παιδιά τους. Ο Σατανάς αναγνωρίζει τη νηστεία και έρχεται μερικές φορές και μας λέει «έφαγες λάδι δεν πρέπει να κοινωνήσεις».

Κάποτε κάλεσαν έναν Γέροντα προχωρημένο στα πνευματικά , να απαλλάξει κάποια κοπέλα από το δαιμόνιο που την είχε κυριεύσει. Πήγε ο Γέροντας στο σπίτι της κοπέλας και μόλις τον είδε ξέρετε τι του είπε γελώντας;  Με γεμάτο στομάχι ήρθες να με βγάλεις; Δεν βγαίνω με τίποτε. Ντράπηκε ο Γέροντας και έφυγε. Γύρισε στο κελί του και νήστεψε 40 μέρες και ταυτόχρονα προσευχόταν. Το αποτέλεσμα ήταν , να φύγει το δαιμόνιο δίχως να πάει στο σπίτι της κοπέλας , από μακριά έκανε το θαύμα με προσευχή και νηστεία.

Ποια είναι σωστή νηστεία και πως πρέπει λοιπόν να νηστεύουμε. Ο Άγιος Βασίλειος λέει«το καλόν ου καλόν ει εάν  μη καλώς γένηται». Νηστεύουμε από λάδι αλλά δεν νηστεύουμε τη γλώσσα, τα μάτια τις αμαρτίες που γίνονται με τις αισθήσεις γενικότερα το ψέμα το φθόνο κ.α. επειδή ο άνθρωπος είναι διφυής και δισυπόστατος, έχει σώμα και ψυχή, για να έχουμε αγαθά αποτελέσματα νηστεύουμε και από τα δύο.  Τυχαίνει να νηστεύουμε Τετάρτη και Παρασκευή από τροφές αλλά το κουτσομπολιό με το τηλέφωνο η κατάκριση πάει σύννεφο κατηγορούμε   μια παραστρατημένη κρίνουμε τις πράξεις των άλλων κ.ο.κ  λένε οι πατέρες πως αν κοιτούσαμε τα χάλια τα δικά μας δεν θα είχαμε χρόνο να ασχοληθούμε με τις αμαρτίες των άλλων. Είναι λάθος αυτή η τακτική.

Κάποτε ένα κύριος είχε διαφορές με έναν συγχωριανό του. Λέει τη γυναίκα του , θα πάω να στήσω καρτέρι για να τον σκοτώσω, αν δεν έρθω μέχρι την τάδε ώρα να μου φέρεις φαγητό σε ένα ορισμένο σημείο. Πέρασε η ώρα και ξεκίνησε η γυναίκα του να του πάει φαγητό. Τον συνάντησε τον άνδρα της και της είπε ότι δεν πέρασε ακόμη το υποψήφιο θύμα. Άνοιξε το δοχείο με το φαγητό και με το που το είδε της έριξε μια σφαλιάρα που είδε τον ουρανό με τα’ άστρα. Γιατί με χτυπάς αναρωτήθηκε η γυναίκα. Τι μέρα είναι σήμερα; Τετάρτη λέει αυτή. Και μου έφερες να φάω φασολάδα με λάδι; Μα εσύ θέλεις να σκοτώσεις τον συνάνθρωπό σου, το λάδι στη φασολάδα σε πείραξε; Άλλο το ένα , άλλο το άλλο απάντησε.

Σήμερα όπως ξέρετε τα ψυγεία όλα είναι γεμάτα, βογγάνε  τα μοτέρ να προλάβουν να τα ψύξουν. Υπάρχουν κάποιοι που λένε

« νηστεύει ο δούλος του Θεού που δεν έχει να φάει» εμείς αφού έχουμε γιατί να μην φάμε, ο Θεός δεν μας τα έδωσε για να τα βλέπουμε τα έδωσε για να τα φάμε. Αυτές είναι εξυπνάδες των πλουσίων , εμείς έχουμε να φάμε ας νηστέψουν οι φτωχοί που δεν έχουν. Αλλοίμονο στον άνθρωπο που δεν έχει τη νηστεία στο σπίτι του. Τα φασόλια ίσως να το ξέρετε ότι αντικαθιστούν κατά πάντα το κρέας και δεν έχουν και τοξίνες. Έχει αποδειχθεί επιστημονικώς η μεγάλη διατροφική αξία των οσπρίων. Υπάρχουν σπίτια που δεν μαγειρεύουν φακές που έχουν σίδηρο και τρέχουν στα φαρμακεία να αγοράσουν φάρμακα για να πάρει σίδηρο ο οργανισμός.

Στο Άγιον όρος οι μέρες της νηστείας της εβδομάδας είναι 3 Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή. Ένα ιατρικό κλιμάκιο έκανε κάποιες εξετάσεις σε μοναχούς και τα αποτελέσματα ήταν καταπληκτικά. Λόγω της διατροφής  δεν είχαν καρδιακά νοσήματα, δεν είχαν τριγλυκερίδια, και χοληστερίνη. Τα περισσότερα νοσήματα προέρχονται από το πολύ φαγητό.

Ο Άγιος Βασίλειος ήταν λιτοδίαιτος και αντί για ψωμί σταρένιο έτρωγε κρίθινο. Πέρασε από τα μέρη του ο Ιουλιανός ο παραβάτης και του ζήτησε ψωμί. Ο Άγιος του έστειλε κρίθινο ψωμί απ’ αυτό που έτρωγε. Ο   Ιουλιανός το εξέλαβε σαν προσβολή και του έστειλε πίσω σανό. Ο Άγιος με έξυπνο χιούμορ είπε: από ότι τρώει ο κάθε ένας αυτό στέλνει.

Λέει ακόμη ο Άγιος ότι Άγγελοι σε κάθε Εκκλησία καταγράφουν τους νηστεύοντες. Μη λοιπόν για λίγη χαρά του στόματος ζημιώσεις και δεν απογραφείς από τον Άγγελο.

Ποιες είναι οι νηστείες του έτους.

Είναι  οι Τετάρτες και Παρασκευές, πλην της Διακαινησίμου , της Πεντηκοστής , του Τελώνου και Φαρισαίου, Πέτρου και Παύλου , 15 Αυγούστου, Γενέθλιον του Προδρόμου.

Νηστεύουμε την Μ. Τεσσαρακοστή από καθαρά Δευτέρα μέχρι το Μ. Σάββατο το μοναδικό Σάββατο του έτους. Από 14 Νοεμβρίου μέχρι 24 Δεκεμβρίου. Των Αγίων Αποστόλων ,όσες μέρες είναι. Από 1 έως 14 Αυγούστου. Στις 29 Αυγούστου την ημέρα αποκεφάλισης του Τιμίου Προδρόμου. Στις 14 Σεπτεμβρίου εορτάζουμε την ύψωση του Τιμίου Σταυρού και παραμονή των Φώτων.

Υπάρχει η μαρτυρία όπως το λέει και το συναξάρι του ο πλέον λαοφιλής Άγιος ο Άγιος Νικόλαος Τετάρτη και Παρασκευή δεν θήλαζε   όλη την ημέρα , παρά μόνο όταν βασίλευε ο ήλιος. Έδειχνε έτσι, ότι οι ημέρες αυτές είναι ημέρες νηστείας και εγκράτειας, για να θυμόμαστε τη μεν Τετάρτη την προδοσία, την δε Παρασκευή τα φρικτά πάθη του Κυρίου. Έδειχνε όμως και ποιο θα είναι το μέλλον του, ότι θα γινόταν ένας άγιος της Εκκλησίας και «εγκρατείας διδάσκαλος», όπως λέει και το απολυτίκιό του. είναι όντως καταπληκτικό.

 Ο  άνθρωπος έχασε μέσω του Αδάμ μια φορά τον παράδεισο και τώρα με τις ατασθαλίες και τις αμαρτίες του χάνει δεύτερη φορά τον παράδεισο.

Οι πατέρες λέγουν πως η νηστεία είναι «παθοκτόνος και όχι σωματοκτόνος ». Όπως ακριβώς με τη νηστεία μαραίνεται η σάρκα και δεν έχει πολλές δυνάμεις, έτσι ακριβώς πρέπει να μαραθούν και να εξαφανισθούν τα πάθη μας που τόσο πολύ μας ταλαιπωρούν.

Ο Απόστολος των εθνών Παύλος λέει χαρακτηριστικά « πάντα μοι έξεστιν αλλ’ ου πάντα συμφέρει» . Μετά την πτώση ο άνθρωπος έχει ροπή προς την αμαρτία. Επειδή δεν μπορεί από μόνος του να βάλει τάξη στη ζωή του, διότι έδωσε εξετάσεις και απέτυχε όταν ήταν στον παράδεισο, γι’  αυτό ο καλός Θεός μας λέει , όλα είναι για σένα αλλά δεν σε συμφέρει να τα γεύεσαι όλα θα πάθεις κακό.

Στη νεκρώσιμη ακολουθία υπάρχει ένα τροπάριο όπου μας θυμίζει πώς να βλέπουμε τον κόσμο αυτό. « Πάντα σκιάς ασθενέστερα πάντα ονείρων απατηλώτερα. Μία ροπή και ταύτα πάντα θάνατος διαδέχεται». Είμαστε από μια σκιά ασθενέστεροι. Τι είναι μια σκιά, τίποτε δεν είναι ε εμείς ούτε με τη σκιά δεν είμαστε. Όποιος και να είσαι , ο Ναπολέων, ο Ωνάσης, όποιος κι αν είσαι, είσαι σκιάς ασθενέστερος. Αν φιλοσοφήσουμε λίγο θα δούμε πως όσα λένε : ξέρεις ποιος είμαι εγώ , ξέρεις τι θέση έχω εγώ. Η απάντηση θα δοθεί από το νεκροταφείο, εκεί φαίνεται πόσο αξίζουμε. Κόκαλα γυμνά είμαστε. Και λέει στην ακολουθία την εξόδιο  εύρω καγώ την οδό διά της μετανοίας. Όχι δια των καλών έργων αλλά διά της μετανοίας.

Ο σημερινός άνθρωπος δυστυχώς δεν θέλει να ζοριστεί πολύ, δεν θέλει να κάνει κόπο για τον Χριστό και συνεχώς έχει αντιρρήσεις. Για τη νηστεία θα πει «Είμαι άρρωστος, δεν μπορώ να ζήσω ούτε μία μέρα δίχως λάδι ». Για την αγρυπνία θα πει « εγώ εργάζομαι και δεν μπορώ να ξενυχτάω ,πρέπει το πρωί να πάω στο εργοστάσιο , στο γραφείο, στο χωράφι και πρέπει να έχω δύναμη στη δουλειά » ,  δεν αντέχω ,για τα μπουζούκια όμως έχουμε και χρόνο και δύναμη εκεί να δεις αγρυπνία μέχρι τα χαράματα μέχρι να φέξει ο ήλιος να δούμε το δρόμο να γυρίσουμε σπίτι, και ο διάβολος τα κανονίζει έτσι που πρέπει Σάββατο βράδυ να βγούμε , για να μην έχουμε κουράγιο να πάμε το πρωί της Κυριακής στη λειτουργία. Για τις μετάνοιες  θα πείτε «Δεν αντέχουμε» Για την ελεημοσύνη θα πείτε  είμαστε  οικογενειάρχες, έχουμε κορίτσια να παντρέψουμε, αγόρια να σπουδάσουμε, γεράσαμε δεν μπορούμε να δίνουμε χρήματα. Ας δώσουν αυτοί που έχουν. Ούτε νηστεία, ούτε προσευχή, ούτε εξομολόγηση, ούτε αγρυπνία, ούτε κομποσκοίνι, ούτε παρακλήσεις ,ούτε εσπερινούς τίποτε δεν θέλει. Γνώρισα μια γυναίκα μεγάλης ηλικίας η οποία διαβάζει κάθε μέρα 9 παρακλήσεις, και δεν βλέπει και καλά έχει πρόβλημα με τα μάτια της.

Είναι αλήθεια ότι δεν μας αρέσει ο κόσμος γύρω μας, θέλουμε να αλλάξει. Να αλλάξει πως . Οι περισσότεροι έχουμε προτάσεις , αλλά θέλουμε να αλλάξουν οι άλλοι γύρω μας. Να αλλάξουν συμπεριφορές , θέσεις , απόψεις. Είμαστε με το δάχτυλο τεντωμένο και λέμε στο απέναντι, εσύ να αλλάξεις όχι εγώ. Είναι μεγάλο λάθος . Εάν πράγματι το επιθυμούμε αυτό διακαώς πρέπει να αρχίσουμε τις αλλαγές από τον εαυτό μας. Να τσακίσουμε το ΕΓΩ και να κάνουμε το θέλημα της / του συζύγου από αγάπη φυσικά . Να κάνουμε το χατίρι του αδελφού, να σεβαστούμε την επιθυμία του /της φίλης μας και εφ’ όσον αλλάξουμε εμείς σίγουρα θα αλλάξουν και οι άλλοι γύρω μας. Ντρεπόμαστε να πούμε την λέξη «ΣΥΓΝΩΜΗ» .Οι μοναχοί στα μοναστήρια κάθε βράδυ ζητάνε συγχώρηση ο ένας από τον άλλον για να μην τους βρει το ξημέρωμα μαλωμένους και θυμωμένους. Για να προσπαθήσουμε στα σπίτια μας να το κάνουμε αυτό κάθε βράδυ να συγχωρούμε τη γυναίκα μας τον άντρα μας τα παιδιά μας , τα παιδιά μεταξύ τους. Μερικές φορές επιβάλλεται εμείς οι γονείς να ζητάμε συγνώμη από τα παιδιά μας, ας είμαστε και μεγαλύτεροι.  Τα παιδιά έχουν και αυτά κρίση και κάποιες  φορές έχουν δίκαιο.  Υπάρχουν ζευγάρια που παντρεύτηκαν από σφοδρό έρωτα και σε λίγο καιρό χωρίζουν και δεν μιλούν στην καλύτερη των περιπτώσεων μέρες και νύχτες και κρατάνε θυμό ο ένας στον άλλον.  Που πήγε τόσος έρωτας τέτοια τρελή αγάπη.  Την σκότωσε ο εγωισμός , η υπερηφάνεια, το πείσμα και η ανυποχωρησία στις θέσεις   Τη μόνη λέξη που δεν μπορεί να πει ο διάβολος είναι η συγνώμη. Αν ζητούσε συγνώμη ο Θεός θα τον συγχωρούσε. Αυτό που δεν μπορεί να πει αυτός, βάζει και τους ανθρώπους να το κάνουν. Να έρθει ο αδελφός μου να ζητήσει συγνώμη εγώ δεν πάω ,αυτός έφταιξε. Το μισθό όμως τον παίρνει αυτός που ζητάει πρώτος συγνώμη, άσχετα από το αν έφταιξε ή όχι. Η ακούγεται και το άλλο φρικτό «Μαζί του ούτε στον Παράδεισο δεν θέλω να είμαι». Είναι δυνατόν τόση κακία. Δυστυχώς δεν ζούμε σε κόσμο αγγελικό. Μακάρι οι άνθρωποι να ήταν άγγελοι. Δεν ζούμε σε τέτοιο κόσμο. Ούτε εμείς ούτε οι γείτονές μας είναι άγγελοι. Μέσα στον κόσμο αυτόν, όλοι μας, ο ένας πειράζει τον άλλον. Και τα πιο προσφιλή μας πρόσωπα μας έχουν πειράξει. Κι ο πατέρας πειράζει το παιδί και το παιδί τον πατέρα και η γυναίκα τον άνδρα, και ο άνδρας τη γυναίκα και οι μικροί και οι μεγάλοι. Έτσι έχουμε και εχθρούς που μας έχουν κάνει μεγάλο κακό. Μας συκοφάντησαν, μας διέβαλαν, μας αδίκησαν… για όλους αυτούς που μας έχουν πειράξει, μας έχουν κάνει να κλάψουμε, ας σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.  Αν είμαστε πραγματικοί Χριστιανοί, αν πιστεύουμε στο Ευαγγέλιο ας ανοίξουμε τις καρδιές μας και μέσα από τα βάθη μα ς ας βγει η μεγάλη λέξη ΣΥΓΧΩΡΩ.

 Μπορούμε να πούμε τη λέξη αυτή; Μπορούμε να συγχωρήσουμε όλους τους εχθρούς μας ; Αυτό λέει το Ευαγγέλιο « Εάν αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, αφήσει και υμίν ο πατήρ υμών ο ουράνιος» Ματ.6,14 Συγχωρείς; Θα συγχωρεθείς.  Δεν συγχωρείς; Δεν συγχωρείσαι. Είναι νόμος του Θεού αυτό και πρέπει να το εφαρμόσουμε.

 Ένας που ζει σε ένα κλειστό δωμάτιο με μολυσμένο και ακάθαρτο αέρα, ζαλίζεται, λιποθυμάει, και προσπαθεί ν’ ανοίξει παράθυρο, για να αναπνεύσει αέρα καθαρό. Κι’ εμείς ζούμε σε μια κοινωνία μολυσμένη από το φαρμακερό αέρα του μίσους της έχθρας, της κακίας.  Ασφυξία κοντεύει να μας πιάσει.  Ασφυξία στο σπίτι, στην κοινωνία, στον κόσμο, γιατί λείπει η αγάπη του Χριστού.

Εμείς λοιπόν να διορθωθούμε εμείς να αλλάξουμε στάση ζωής τρόπο επικοινωνίας και με τη χάρη του Θεούς σιγά –σιγά όλα θα αλλάξουν όλα θα γίνουν καλύτερα. 

Ας ανοίξουμε το παράθυρο απ’ όπου θα δούμε τον ουρανό. Να πνεύσει αεράκι καθαρό , αεράκι από τον ουρανό κι από το Γολγοθά. Με τη συγνώμη οι καρδιές μας θα αισθανθούν ανακούφιση. Και με το αεράκι του αγίου Πνεύματος θα διαπλεύσουμε το πέλαγος της Μ Σαρακοστής με αγάπη και ειρήνη να μας αξιώσει ο Θεός να προσκυνήσουμε τα σεπτά πάθη και να εορτάσουμε την ένδοξη ανάσταση του Σωτήρος μας.

Λόγω της νηστείας χάσαμε τον Παράδεισο, με νηστεία πάλι να εισέλθουμε.  Ο Χριστός  μας δείχνει  τον τρόπο με νηστεία, ταπεινό φρόνημα, προσευχή και μετάνοια , να επιστρέψουμε όλοι στον Παράδεισο.

Σας ευχαριστώ πολύ, καλό υπόλοιπο της Σαρακοστής.

Συγνώμη αν σας κούρασα.