Στο θάνατο των προσφιλών μας

Για την αξία των δεήσεων υπέρ των κεκοιμημένων αλλά και των ελεημοσυνών υπέρ αυτών, έχουμε σαφείς μαρτυρίες από τους Πατέρες.

Ό,τι εθέσπισε η Εκκλησία, δεν είναι ποτέ άνευ μεγάλης σημασίας. Το Πνεύμα το Άγιο είναι παρόν στην Εκκλησία και Αυτό μιλά δια του στόματος των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας. Ειδικότερα για τα μνημόσυνα και τις δεήσεις υπέρ των κεκοιμημένων στην Εκκλησία, ο ιερός Χρυσόστομος μας λέγει: « Μη αμφέβαλλε ότι ο απελθών καρπώσεταί τι χρηστόν , ουχ απλώς ο διάκονος βοά υπέρ των εν Χριστώ κεκοιμημένων και των τας μνείας υπέρ αυτών επιτελούντων, ουχ ο διάκονος εστίν ο ταύτην αφιείς των φωνήν, αλλά το Πνεύμα το Άγιον… Ταύτα ειδότες επινοώμεν όσας δυνάμεθα παραμυθίας τοις απελθούσι, αντί δακρύων, αντί θρήνων, αντί μνημείων, τας ελεημοσύνας, τας ευχάς, τας προσφοράς». Μας βεβαιώνει εδώ ο μεγάλος Πατήρ ότι δεν πρέπει να αμφιβάλλουμε ότι ο κεκοιμημένος προσφιλής μας θα ωφεληθεί από τις προσευχές και τα μνημόσυνά μας. Μας λέγει ο ιερός Χρυσόστομος ότι οι δεήσεις του διακόνου κατά την τέλεση των μνημοσύνων δεν είναι απλά λόγια, αλλά είναι λόγια που δίδαξε το Άγιο πνεύμα. Γι’  αυτό, συνεχίζει ο ιερός Πατήρ, γνωρίζοντες τη μεγάλη αξία που έχουν οι δεήσεις της Εκκλησίας υπέρ των κεκοιμημένων, αντί να κλαίμε και να θρηνούμε και αντί να δαπανούμε χρήματα για μνημεία, να κάνουμε ελεημοσύνες υπέρ αυτών, να κάνουμε προσευχές υπέρ αυτών και να προσφέρουμε υπέρ αυτών το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.

Ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων στις Μυστικές Κατηχήσεις του μας διδάσκει πως η θεία Ευχαριστία, που προσφέρουμε υπέρ των κεκοιμημένων, έχει την έννοια της θυσίας και του εξιλασμού ( Μυστικές Κατηχήσεις, Ε΄, 9 ) . Και πάλι ο ιερός Χρυσόστομος μας διδάσκει ότι από τους ίδιους τους Απόστολους διδαχθήκαμε να μνημονεύουμε τους νεκρούς κατά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας. Λέγει ο ιερός Χρυσόστομος , ότι οι άγιοι Απόστολοι νομοθέτησαν «το επί των φρικτών μυστηρίων μνήμην γίγνεσθαι των απελθόντων».

Ο δε άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων μας βεβαιώνει ότι «μεγίστην όνησιν (=ωφέλεια ) πιστεύων έσεσθαι ταις ψυχαίς υπέρ ων η δέησις αναφέρεται της αγίας και φρικωδεστάτης προκειμένης θυσίας» ( Μυστικές Κατηχήσεις, Ε΄, 9 ) . Ο δε Ιερός Χρυσόστομος πάλι λέγει ότι είναι πολύ το κέρδος και πολλή η ωφέλεια από τα μνημόσυνα και τις δεήσεις υπέρ των κεκοιμημένων.

Ο ιερός Χρυσόστομος λέγει : «Δεόμεθα του Αμνού του κειμένου και λαβόντος την αμαρτίαν του κόσμου, ίνα τοις αυτοίς εντεύθεν γένηται παραμυθία». Δηλαδή , προσευχόμεθα στον Κύριο, που θυσιάστηκε για τη δική μας σωτηρία, να γίνει παρηγοριά στους κεκοιμημένους προσφιλείς μας.

Ο δε Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λέγει σαφώς ότι «τας ευχάς και ψαλμωδίας υπέρ των κεκοιμημένων εθέσπισαν οι άγιοι Απόστολοι φωτισθέντες υπό του Αγίου Πνεύματος». Δηλαδή, αυτό που και προηγουμένως σημειώσαμε βεβαιώνει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός , ότι τις ευχές και ψαλμωδίες και δεήσεις υπέρ των κεκοιμημένων ενομοθέτησαν οι ίδιοι οι άγιοι Απόστολοι φωτισθέντες υπό του Αγίου Πνεύματος.

Για δε την υποχρέωση να δίδουν οι κληρονόμοι από αυτά που κληρονόμησαν για την ανάπαυση των ψυχών αυτών που τα άφησαν, όπως και για τη μεγάλη βοήθεια που παρέχεται στους κεκοιμημένους από τις ελεημοσύνες υπέρ αυτών, έχουμε πάλι σαφείς μαρτυρίες από τους Πατέρες της Εκκλησίας.

Οι Αποστολικές Διαταγές μας διδάσκουν να δίδουμε στους πτωχούς για την ανάπαυση των νεκρών απ’ τις περιουσίες που οι τελευταίοι άφησαν («εκ των υπαρχόντων» )  Και ο ιερός Χρυσόστομος διδάσκει τα παιδιά που κληρονομούν τους γονείς τους «συναποστείλαι τοις τελευτηκόσι… τα αυτού». Δηλαδή να στείλουμε μαζί στον ουρανό απ’ αυτά που άφησαν. Βεβαιώνει δε ο ιερός Χρυσόστομος ότι, εάν δίδονται εξ αυτών που άφησαν οι νεκροί σε πτωχούς, θα συγχωρηθούν αμαρτίες τους, εάν βεβαίως ήταν άνθρωποι που έφυγαν με πίστη: «ίνα προσθήκη γένηται του μισθού και αντιδόσεως» ( Ομιλία ΖΑ΄, Εις Ιωάννην ) .Ο ίδιος μεγάλος Πατήρ της Εκκλησίας μας λέγει : « Δώσωμεν αυτοίς βοήθειαν, ελεημοσύνην λέγω και προσφοράς». Δηλαδή, αναφέρει ο ιερός Χρυσόστομος, να δώσουμε στους κεκοιμημένους νεκρούς μας βοήθεια, δηλαδή ελεημοσύνες και Θείες Λειτουργίες. Βεβαιώνει δε ο ιερός Πατήρ: « Και φέρει τούτοις πολλήν το πράγμα την όνησιν και μέγα το κέρδος και την ωφέλειαν» ( Ομιλία εις τας Πράξεις των Αποστόλων) . Δηλαδή, θα δημιουργηθεί στους κεκοιμημένους μεγάλη ανακούφιση, πολύ κέρδος και μεγάλη ωφέλεια. Και αλλού ο ιερός Πατήρ επισημαίνει: «ουκ εική προσφοραί υπέρ των απελθόντων γίνονται, ουκ εική ικετηρίαι, ουκ εική ελεημοσύναι∙ ταύτα πάντα το Πνεύμα διέταξε, δι’ αλλήλων ημάς ωφελείσθαι βουλόμενον». Όχι χωρίς λόγο διέταξε το Άγιο Πνεύμα να κάνουμε ικεσίες και ελεημοσύνες υπέρ των κεκοιμημένων.

Από το βιβλίο : «Μητροπολίτου πρ. Πειραιώς

Καλλινίκου Καρούσου

Για σένα που πονάς»

Εκδόσεις Χρυσοπηγή

Αθήναι 2011