Λόγια Πατέρων...

Ουδέποτε κάποια αίρεση νίκησε την Εκκλησία· απλώς πάντοτε μαίνεται, αλλά με το πέρασμα του χρόνου γρήγορα καταλύεται. Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

Πολλά τέρατα εγέννησεν  εν τοις καιροίς ημών ο Άδης, αλλ’ ισομέγεθες του Οικουμενισμού ουδέν! π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος.

Η κατηγορία κάνει την ψυχή στέρεη, ενώ ο έπαινος την χαλαρώνει και την κάνει πολύ τεμπέλικη προς τα καλά πράγματα. Όσιος Μάξιμος Ομολογητής

Εάν όλα τα γράμματα δεν καταλήγουν στο Χριστό είναι ΑΚΥΡΑ και ΑΚΑΙΡΑ!Γέρων Εφραίμ ο Δίκαιος, της Σκήτης του Αγίου Ανδρέα.

Να θυμάσαι πάντοτε, ότι το σήμερα είναι δικό σου, το αύριο είναι στο χέρι του Θεού. Και Εκείνος που σου έδωσε το πρωί, δεν σου υπόσχεται και το βράδυ. Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης

Ο θυμός διαφέρει από την οργή. Θυμός μεν είναι η οργή σε κατάσταση εκρηκτική, ενώ η οργή είναι η διάθεση να προκαλέσεις λύπη σε εκείνον που σε λύπησε. Μέγας Αθανάσιος

Ο δρόμος της σωτηρίας περνάει από τον «πλησίον». π. Γεώργιος Μεταλληνός

Χωρίς νερό είναι αδύνατο να πλυθεί το λερωμένο ρούχο, και χωρίς δάκρυα μετανοίας είναι πολύ πιο αδύνατο να πλυθεί και να καθαριστεί από τις κηλίδες και τους μολυσμούς η ψυχή. Όσιος Συμεών ο νέος Θεολόγος

Μόνο μια αρετή υπάρχει, την οποία δεν μπορούν να μιμηθούν οι δαίμονες: η ταπείνωση. Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος

Για να περάσεις στη βουλή του Θεού, πρέπει να γίνεις «βουλευτής» του Θεού, όχι «βολευτής» του εαυτού σου. Γέροντας Παΐσιος

Η νηστεία, παίρνοντας συνεργό την αγρυπνία, μαλακώνει τη σκληράδα της καρδιάς και κάνει να αναβλύζουν πηγές κατάνυξης. Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος

Η Ορθοδοξία χωρίς ορθοπραξία είναι σαν ένα πτηνό του οποίου η μια φτερούγα πληγώθηκε και γι αυτό δεν μπορεί να πετάξει. Αυγουστίνος Καντιώτης π. Μητροπολίτης Φλωρίνης

Να κυνηγάς πολύ την «ευχή», σαν αυτούς που ψά­χνουν να βρουν ένα μαργαριτάρι. Χωρίς «ευχή», δεν έχει Χριστό στην καρδιά. Αυτή θα σε μάθει να αγαπάς το Χριστό. Όποιος κυνηγάει την «ευχή» σαν το χρυσάφι και εκ­μεταλλεύεται και το λεπτό όλα τα υπερπηδά, τα δέχεται και τα υπομένει. Τότε ο Θεός και η Παναγία τον σκεπάζουν… Γερόντισσα Μακρίνα μοναχή

Οι άνθρωποι θα μείνουν φτωχοί, γιατί δε θα έχουν αγάπη στα δέντρα.Προφητεία Αγίου Κοσμά του Αιτωλού

Δεν πρέπει να τα μαλώνουμε,(τα παιδιά μας)  αλλά να τα συμβουλεύουμε και αν θέλουμε να κάνουν κάτι, πρέπει πρώτα εμείς να δίνουμε το καλό παράδειγμα και έπειτα να σηκώνουμε τα χέρια μας στο Θεό να προσευχόμαστε. Γέροντας Πορφύριος

Όσα κι αν προσφέρεις, εκείνα που μένουν είναι περισσότερα. Και δεν θα δώσεις τίποτα δικό σου, γιατί όλα τα έχεις πάρει από το Θεό. Άγιος Γρηγόριος Θεολόγος

Η αμαρτία είναι εκείνη που μας εμποδίζει να πιστεύσουμε όχι η λογική.  Γι’ αυτό αν πεις σ’ έναν άπιστο να ζήσει έξι μήνες κατά την ηθική του Ευαγγελίου, και το κάνει, θα γίνει πιστός χωρίς να το καταλάβει. π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος

Η ψυχή του ταπεινού μοιάζει με πέλαγος. Ρίξε μια πέτρα στο πέλαγος. Θα ταράξει για λίγο την επιφάνεια και μετά καταδύεται αμέσως στα βάθη. Έτσι κα­ταβυθίζονται στην καρδιά του ταπεινού οι θλίψεις, γιατί η δύναμη του Κυρίου είναι μαζί του. Όσιος Σιλουανός

Όποιος κουράζεται για τον πλησίον του, από καθαρή αγάπη, ξεκουράζεται με την κούραση. Ενώ εκείνος που αγαπάει τον εαυτό του και τεμπελιάζει, κουράζεται και με το να κάθεται. Γέροντας Παΐσιος

Ο φτωχός δεν επιθυμεί τόσο πολύ τα αναγκαία, όσο λαχταρά ο πλούσιος τα περιττά. Ούτε πάλι έχει ο φτωχός τόση ικανότητα στο να μεταχειριστεί την πονηριά, όση δύναμη έχει προς αυτό ο πλούσιος. Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος.

Στον καιρό της θλίψεως να προσέχεις την προσβολή της ηδονής, γιατί εύκολα γίνεται παραδεκτή, επειδή παρηγορεί τη θλίψη. Άγιος Μάρκος ο Ασκητής

Όπως ακριβώς ένα ερειπωμένο σπίτι έξω από την πόλη γίνεται τόπος ακαθαρσιών, έτσι και η ψυχή του οκνηρού γίνεται κατοικητήριο κάθε ακαθάρτου πάθους. Αββάς Ησαΐας.

Η προσευχή χωρίς την αγάπη είναι σαν το πουλί που το βλέπεις καλό και όμορφο αλλά δεν έχει φτερά και δεν μπορεί να πετάξει.   Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής

Απλοποίησε τη ζωή σου όσο μπορείς, για να ελευθερωθείς από το κοσμικό άγχος και για να έχει νόημα η ζωή σου. Γέροντας Παΐσιος

Όσο πιο επιθετικό είναι ένα παιδί, τόσο πιο ευαίσθητο είναι. Γέροντας Πορφύριος

Απόφευγε τις ανώφελες φιλίες του κόσμου αυτού, και από μόνες τους θα αποξενωθούν. Αββάς  Ποιμήν

Για να είσαι αρεστός στον Θεό, κράτησε αυτές τις τρεις παραγγελίες και σώζεσαι: Όπου και αν πας, τον Θεό να έχεις μπρος στα μάτια σου πάντοτε. Ό,τι και αν κάνεις, να στηρίζεται στη μαρτυρία των θείων Γραφών. Και σ’ όποιον τόπον και αν κατοικείς, μη μετακινείσαι εύκολα από εκεί. Άγιος Αντώνιος

Δεν είναι και τόσο φοβερό το να κλαίμε, αγαπητοί μου, αλλά το να πράττουμε έργα άξια για κλάματα. Επίσης δε είναι αποκρουστικό το να οδύρεται κανείς, αλλά το να εκτελεί πράξεις άξιες για οδυρμούς. Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Μη νομίζεις ότι τις προσευχές, τη Θεία Μετάληψη και τους άλλους πνευματικούς σου αγώνες, τα χρησιμοποιείς για να πετάξεις το σταυρό από πάνω σου, αλλά για να τον σηκώνεις με περισσότερη δύναμη και για μεγαλύτερη δόξα του Χριστού. Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης

Τα παιδιά γίνονται προβληματικά όταν έχουν προβλήματα οι γονείς τους.Γέροντας Πορφύριος

Εκεί που υπάρχει σαρκική ανάπαυση, δεν μπορεί να κατοικήσει φόβος Θεού.Αββάς Ησαΐας

Θανάσιμη αμαρτία είναι εκείνη για την οποίαν ο άνθρωπος μένει αμετανόητος. Κανένας δεν είναι τόσο αγαθός και σπλαχνικός όσον ο Θεός. Τον αμετανόητο όμως ούτε ο Θεός τον συγχωρεί. Αββάς Μάρκος

Σ’  αυτήν την κιβωτό που μας έφερε ο Χριστός πρέπει να γίνουμε άγγελοι. Ζούμε σ’ ένα κομμάτι του Παραδείσου. Επιθυμώ να σάς δω στον Ουρανό ένα χορό αγγέλων κοντά στο θρόνο του Θεού. Γερόντισσα Μακρίνη μοναχή

Αδελφέ, εσύ είπες. «ασθενώ στην ψυχή και στο σώμα». Αλλά γιατί δεν ομολογείς ότι υγιαίνεις στο θέλημά σου; Άγιος Βαρσανούφιος

Μάθε στην καρδιά σου να εφαρμόζη αυτά που διδάσκει η γλώσσα σου. Αββάς Ποιμήν

Μη συγκατοικήσετε με αιρετικό, ούτε να έχετε γνωριμίες με άρχοντες. Τα χέρια σας ας μην είναι απλωμένα για να μαζεύουν, προτιμότερον να είναι απλωμένα για να δίνουν. Αββάς Χωμέ

Εγώ θα φύγω.  Πού θα πάω;  Όπου κι αν πάω, αν δω ότι η ορθοδοξία κινδυνεύει, θα κάνω επανάσταση θα χτυπήσω συναγερμό.  Δεν θα αφήσω την εκκλησία του Χριστού ούτε στους αθέους, ούτε στους μασόνους, ούτε στους οικουμενιστάς…. π. Αυγουστίνος Καντιώτης

Όταν συναντήσεις κάποιον, ανάγκασε τον εαυτό σου να τον τιμήσει πιο πάνω απ’ ότι αξίζει. Χαιρέτισε τον θερμά. Παίνεσε τον. Όταν απομακρυνθεί, πες γι’ αυτόν κάθε καλό και τίμιο λόγο. Με τον τρόπο αυτόν θα τον κάνεις καλύτερον απ’ ότι είναι. Πάντοτε ο τρόπος αυτός να σε χαρακτηρίζει. Να είσαι δηλαδή ευπροσήγορος πάντοτε και να αποδίδεις την τιμή σε όλους.Άγιος Ισαάκ ο Σύρος

Η ψυχή πάσχει μαζί με το σώμα. Το σώμα όμως δεν πάσχει μαζί με την ψυχή!Μέγας Αντώνιος

Όταν κανείς φοβάται τον θάνατο, τον κυνηγάει ο θάνατος. Γέροντας Παΐσιος

Εκείνος που με κάθε τρόπο επιδιώκει την φιλία των ανθρώπων, απομακρύνεται εντελώς από την φιλία του Θεού. Αββάς Ποιμήν

Εξουθένωσε τον εαυτό σου, παράτησε το θέλημά σου, απαλλάξου από τις μέριμνες και θα έχης ανάπαυσι. Αββάς Σισόης

Ο Θεός από κάθε άνθρωπο που είναι βαπτισμένος ζητάει αυτά τα τρία: Από την ψυχή ορθή πίστι, από την γλώσσα την αλήθεια και από το σώμα την σωφροσύνη. Άγιος Γρηγόριος Θεολόγος

Να θεωρείς ξένο τον εαυτό σου όπου κι αν βρεθείς, για να μπορέσεις να απαλλαγείς από τη ζημιά που κάνει η παρρησία. Άγιος Ισαάκ ο Σύρος

Δεν έλαβες εντολή να κατηγορείς τον τεμπέλη, ούτε να ελέγχεις την κακία, ούτε να ονειδίζεις την οκνηρία, αλλά να ανακουφίζεις την πτωχεία, να ιατρεύεις την συμφορά, να απλώνεις το χέρι σου και να σηκώνεις εκείνους που έχουν πέσει. Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Πρέπει να προλάβουμε να δώσουμε στα παιδιά μας καλό παράδειγμα μέχρι τα έντεκα χρόνια. Γέροντας Πορφύριος

Αν όλοι οι άνθρωποι ζούσαν όπως θέλει ο Κύριος, θα είχαν, βεβαίως, αναπτύξει τις δυνάμεις με τις οποίες τους προίκισε ο Θεός, αλλά συγχρόνως θα πρόσεχαν πολύ, επειδή και η ηθική συνείδησίς τους θα ήτο ανεπτυγμένη. Δεν θα προχωρούσαν ασυλλόγιστα πέραν του σημείου που μπο­ρούν να ελέγξουν.π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος

Αυτός που αποφεύγει τον ωφέλιμο πειρασμό, αποφεύγει την αιώνιο ζωή. Σήκωσε τους πειρασμούς από την μέση και κανείς δεν θα αγιάση. από το Γεροντικόν

Οι άνθρωποι παρουσιάζουν με πληρότητα την διδασκαλία, αλλά ελάχιστα απ’ αυτά εφαρμόζουν. Αββάς Ποιμήν

Τον αθλητή τον αναδεικνύει το στάδιο, τον κυβερνήτη ο χειμώνας, το στρατηγό η μάχη, το μεγαλόψυχο η συμφορά και το Χριστιανό ο πειρασμός.Μέγας Βασίλειος

Φυλάξου από τα μικρά για να μη πέσεις στα μεγάλα. Άγιος Ισαάκ ο Σύρος

Ο Θεός έσπειρε τις εκκλησίες μέσα στους δρόμους σαν τις οάσεις μέσα στην έρημο. Είναι εύκολο να καταφύγει κανείς σ’ αυτές. Να αλλάξει περιβάλλον, να ανασάνει πραγματικά χωρίς να δηλητηριασθεί. Μέσα στον οίκο του Θεού ξεκουράζεται, προσεύ­χεται, αλλάζει, αναπαύεται. Γέροντας Εφραίμ Ι.Μ. Ξηροποτάμου

Μην έχης πεποίθησι στην αρετή σου, μη σκαλώνη η σκέψι σου ανώφελα σε κάτι που ανήκει στο παρελθόν, και έχε κυριαρχία στη γλώσσα σου και στην κοιλιά σου. Άγιος Αντώνιος

Μας συμφέρει σαν ζητιάνοι να ζούμε, αρκεί μόνο να είμαστε μαζί με τον Ιησούν, διότι όποιος είναι με τον Ιησού, είναι πλούσιος και αν ακόμη υλικά είναι πτωχός. Αυτός που προτιμά τα γήινα από τα πνευματικά, θα χάση και τα δύο, ενώ εκείνος που επιθυμεί τα ουράνια, θα βρη οπωσδήποτε και επίγεια αγαθά. Οσία Ευγενία

Εάν κανείς, δεν δουλέψει, δεν παίρνει μισθό από τον Θεό. Αββάς  Ησαΐας

Οι Πατέρες μας μέσα από πολλές καταφρόνιες μπήκαν χαρούμενοι στην επουράνια πόλη. Αββάς Ιωάννης

Αν ο Θεός δεν δοξάση τον άνθρωπο, η δόξα των ανθρώπων είναι ένα τίποτε.Αββάς Σισόης

Είναι αδύνατον να απόκτηση σταθερά αγάπη στον Θεό, όποιος έχει κάποιαν εμπαθή κλίση σε οτιδήποτε γήινο. Άγιος Μάξιμος

Να μη λυπάσαι όταν συναντάς στενοχώριες και οι δυσκολίες στην ζωή σου, γιατί ολ’ αυτά γίνονται κατά παραχώρηση Θεού για την ψυχική σου ωφέλεια.Άγιος Ισαάκ ο Σύρος

Δεν ωφελεί νηστεία στις τροφές και συγχρόνως να κατακρίνουμε, να ψιθυρίζουμε, να αργολογούμε και να γυ­ρίζουμε εδώ και εκεί. «Ευχή, σιωπή και εργασία»… Γερόντισσα Μακρίνα μοναχή

Είναι αδύνατο να απόκτηση κανείς τον Ιησούν, παρά μόνο με κόπο, με ταπείνωσι και με προσευχή ακατάπαυστη. Από το Γεροντικό

Αγαπήστε την θλίψι περισσότερο από την ανάπαυσι, την περιφρόνησι περισσότερο από την δόξα, καθώς και το να δίνετε παρά να παίρνετε, και θα έχετε πνευματική ωφέλεια. Αββάς Ματώης

Στήριξε το θάρρος σου στο Θεό…, και να μην αρχίσης την εργασία του καλού έργου με διψυχία, που οδηγεί στη χαυνότητα, για να μη φτάση να γίνη ανώφελος ο κόπος σου και αφόρητη η εργασία της (πνευματικής) καλλιεργείας σου. Άρχισε το αγαθό με ανδρεία και αδίστακτη πίστη στο Θεό…Αββάς Ισαάκ

Πολύ λυπόμαστε όταν κάνουμε αμαρτίες. Τις αίτιες τους όμως με ευχαρίστησι τις δεχόμαστε. Αββάς Μάρκος

Μια νεφέλη μικρά, δύναται προς στιγμήν να σκεπάσει τον κύκλο του ηλίου. Αφού όμως διαλυθεί, ο Ήλιος και λαμπρότερος και θερμότερος καθίσταται.Άγιος Ισαάκ ο Σύρος

Ό,τι αποστρέφεσαι, μην το κάνεις στον άλλο… Όποιος μπορεί να κράτηση αυτόν τον λόγο, του αρκεί για να σωθή. Από το Γεροντικόν

Η Νέα Εποχή θέλει όχι ν’ αδειάσουν οι Εκκλησίες αλλά να γεμίσουν με ανθρώπους που θα έχουν αλλοιωμένο το φρόνημα, την ορθόδοξο πίστη. π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος

Η μετάνοια είναι το πλοίο,  ο Θείος Φόβος οι κωπηλάτες και η αγάπη είναι το Θεϊκό λιμάνι. Άγιος Ισαάκ ο Σύρος

Όποιος βλέπει και ίχνος μόνο μίσους μέσα στην καρδιά του για οποιονδήποτε άνθρωπο και για οποιοδήποτε φταίξιμό του, αυτός έχει αποξενωθεί τελείως από την αγάπη στο Θεό. Γιατί η αγάπη στο Θεό δεν ανέχεται καθόλου το μίσος εναντίον του ανθρώπου. Άγιος  Μάξιμος

Όποιος αγαπάει λίγο, δίνει λίγο, όποιος αγαπάει περισσότερο, δίνει περισσότερο κι όποιος αγαπάει πάρα πολύ, τι έχει αντάξιο να δώσει; Δίνει τον εαυτό του… π. Πορφύριος

Έτσι η εκδίκησις εις τας ημέρας μας είναι τρομερόν δαιμόνιον. Η συγχωρητικότης θεωρείται αδυ­ναμία. Ενώ κατά τους λόγους του Χριστού είναι αρετή μεγάλη, είναι ηρωισμός του πνεύματος. π. Αυγουστίνος Καντιώτης

Τούτο αεί λογιζόμεθα ότι και ο ευλογών τον εχθρόν εαυτόν ευλογεί και ο καταρώμενος τον εχθρόν εαυτόν καταράται και ο ευχόμε­νος υπέρ εχθρού, υπέρ εαυτού εύχεται όχι υπέρ εκείνου. Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Εκείνος που με κάθε τρόπο επιδιώκει τη φιλία των ανθρώπων, απομακρύνεται εντελώς από την φιλία του Θεού. Δεν είναι καλό να θέλη κανείς να αρέση σε όλους. Γιατί η Γραφή λέγει: Αλοίμονό σας όταν όλοι οι άνθρωποι σας επαινούν. Αββάς Ποιμήν

Φυλάξου, αδελφέ, να μη συνομιλής με αιρετικούς, θέλοντας τάχα να τους στήριξης στην πίστη, μην τυχόν σε χτυπήσει το δηλητήριο των θανατηφόρων λόγων τους. Μα ούτε και βιβλίο αιρετικών μη θελήσης να διαβάσης, για να μη θανατώσης την ψυχή σου. Σ’ αυτό που φωτίστηκες να μένης σταθερός, χωρίς να του προσθέσης ή να του αφαιρέσης τίποτα, και να απέχης τελείως από την ψευδώνυμη γνώση (Α’ Τιμ. 6:20), που είναι αντίθετη στη σωστή διδασκαλία (Α’ Τιμ. 1:10). Αββάς Ησαΐας

Να είστε πάντοτε χαρούμενοι, να προσεύχεστε αδιάκοπα και να ευχαριστείτε τον Θεό για το κάθε τι. Αββάς Βενιαμίν

Το πρώτο χτύπημα που έκανε ο διάβολος στον Ιώβ, ήταν αρχικά στα υπάρχοντά του. Είδε ότι δεν λυπήθηκε ούτε απομακρύνθηκε από τον Θεό. Το δεύτερο χτύπημα το επέφερε στο σώμα του. αλλά ούτε και μ’ αυτό ο γενναίος του Θεού αθλητής αμάρτησε βγάζοντας λόγο βλάσφημο απ’ το στόμα του. Γιατί είχε μέσα του τον θησαυρό του Θεού και πάντοτε έμενε πιστός σ’ Αυτόν. Πατερικόν

Τα πάντα δώσε για τον Χριστό, Τον Χριστό μη δώσεις για τίποτε. π. Ιουστίνος Πόποβιτς

Οι πτώσεις των παιδιών μας είναι κατά κανόνα, η συνέπεια της αδιαφορίας μας για την εν Χριστώ διαπαιδαγώγησή τους, ώστε να μάθουν να αγωνίζονται και να ανθίστανται στους πειρασμούς. Πρωτ. π. Γεώργιος Μεταλληνός

Λόγο πονηρό να μην προφέρη το στόμα σου, γιατί το αμπέλι δεν παράγει αγκάθια. Αββάς Βενιαμίν.

Ο Θεός από κάθε άνθρωπο που είναι βαπτισμένος ζητάει αυτά τα τρία: Από την ψυχή ορθή πίστι, από την γλώσσα την αλήθεια και από το σώμα την σωφροσύνη. Αγ. Γρηγόριος Θεολόγος.

Είναι πολύ σημαντικό κάθε μέρα, κάθε λεπτό να μπορεί ο καθένας μας να τοποθετείται ενώπιον του Θεού και να εξομολογείται, διακρίνοντας στο βάθος της ψυχής του τα ελαττώματα, τις αδυναμίες, τα πάθη εναντίον των οποίων και πρέπει να αγωνιστεί. Νικόλαος, Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής.

Ο νους του ανθρώπου αποστάς από τον Θεό ή κτηνώδης ή δαιμονιώδης. Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς


Την κλήσιν σου βεβαίωσον,  την ομολογίαν σου φύλαξον, την πίστην σου πληροφόρησον, την ελπίδα σου ασφάλισον, την αγάπην σου μαρτύρησον, την πολιτείαν σου άμεμπτον τήρησον, ίνα αρέσης τω Κυρίω. Αύτη η φροντίς πρέπει να είναι η αδιάλειπτος μελέτη της παρθένου.  Ο άγιος Νεκτάριος προς Ευσεβία Μοναχή.

Το άγχος και η απογοήτευση είναι πάντοτε από το διά­βολο και ουδέποτε από το Θεό. Γέροντας Παΐσιος

Να μη συγχέεις τον άνθρωπο που είναι εικόνα του Θεού με τις αμαρ­τίες στις οποίες έπεσε· η αμαρτία είναι ένα επεισόδιο. Η πραγματική φύσις του ανθρώπου είναι η εικόνα του Θεού, που πάντοτε παραμένει. Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης

Πρέπει να είμαστε πιστοί στον Θεό, πρέπει ακού­ραστα κάθε μέρα, κάθε ώρα και κάθε στιγμή να υπη­ρετούμε τον Θεό. Η ζωή μας είναι σύντομη, δεν μπο­ρούμε να σπαταλάμε άσκοπα αυτές τις λίγες ώρες και ημέρες της ζωής μας, πρέπει πάντα να σκεφτόμαστε την ώρα του θανάτου.  Άγιος Λουκάς ο Ιατρός