Κυριακή των Βαϊων-Τότε εμνήσθησαν ότι ταύτα ην επ’ αυτώ γεγραμμένα

πρωτοπρεσβ.Θεμιστοκλής Μουρτζανός

 Οι άνθρωποι των καιρών μας, όπως και κάθε εποχής, έχουμε ως χαρακτηριστικό το ίδιον θέλημα. Κέντρο του κόσμου είναι ο εαυτός μας. Δεν είναι απλώς το θέμα της επιβίωσης που μας ωθεί να σκεφτόμαστε πρωτίστως εμάς. Είναι μία νοοτροπία που πηγάζει από μέσα μας και ενισχύεται, όπως πιστεύει η Εκκλησία, από το δαιμονικό πνεύμα, να αισθανόμαστε ότι και τα γνωρίζουμε όλα και ότι έχουμε το δικαίωμα, ακόμη κι αν δεν είμαστε βέβαιοι, να δοκιμάσουμε με κριτήριο αυτό που νομίζουμε ότι είναι το σωστό. Οι άνθρωποι είμαστε άπληστα ελεύθεροι για να στηρίξουμε την ζωή μας σε άλλα στηρίγματα, κυρίως στο θέλημα του Θεού.

  Ένα από τα στοιχεία του θελήματος είναι και η περιθωριοποίηση της μνήμης. Η άρνησή μας να διαβάσουμε το παρελθόν όχι για να ταυτιστούμε μ’ αυτό ούτε μόνο για να διδαχθούμε, αλλά για να βεβαιωθούμε ότι υπάρχει η αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο ως δεδομένο. Και αυτή η αγάπη και προαναγγέλλεται και τεκμηριώνεται, αλλά και εκπληρώνεται και σε περιστατικά και μέσω προσώπων.

 Το κορυφαίο σημείο αυτής της Αγάπης είναι η ενανθρώπηση του Χριστού. Ο Κύριός μας έγινε άνθρωπος από αγάπη για τον άνθρωπο και υπέστη ό,τι υπέστη στην ζωή αυτή για τον ίδιο λόγο. Κι ενώ μας έχει αφήσει ως παρακαταθήκη Του το Ευαγγέλιο, όχι ως υπόμνηση του κακού που θα πάθουμε, όχι ως μνημείο κατήφειας, «πρέπει» ,και στέρησης της ελευθερίας, αλλά ως το μήνυμα της χαράς που πλημμυρίζει τις ζωές μας εφόσον έχουμε σχέση μαζί Του και παλεύουμε να αφήσουμε κατά μέρος το θέλημά μας και να οικειωθούμε το δικό Του, εντούτοις διαπιστώνουμε ότι ή το αγνοούμε ή το ξεχνούμε.

  Κυριαρχεί το αίσθημα της πίστης σε έναν Θεό δικό μας, μόνο που κάποτε Αυτός δεν έχει καμία σχέση με ό,τι αληθινά είναι. Επειδή δεν είναι επίγειος βασιλιάς και εμείς οι εκλεκτοί Του, οι ακόλουθοί Του οι οποίοι έχουμε δικαίωμα να τα έχουμε όλα δικά μας, όπως τα επιθυμούμε, ακόμη και να ματαιώσουμε τον θάνατο, φτάνουμε στο σημείο της άρνησης, της αδιαφορίας, της περιφρόνησης. Ζητούμε από τον Θεό τα παρόντα. Πιστεύουμε ή δεν πιστεύουμε ανάλογα με το αν μας δίνεται η επιβίωση, η αυτάρκεια, η ηδονή, η καταξίωση. Μετρούμε τον Θεό με τα δικά μας μέτρα και λησμονούμε ότι Εκείνος βλέπει την ζωή μας με κριτήριο την Βασιλεία Του. Αυτήν που ήρθε να μας δώσει γενόμενος άνθρωπος. Και σημάδι Βασιλείας είναι η απάρνηση του ιδίου θελήματος. Η άρση του σταυρού και η πορεία προς την Αγάπη.


 Έτσι ακολουθούμε μία οδό παρανάγνωσης του Προσώπου Του. Όπως ο λαός των Ιεροσολύμων. Μπορεί να πήρε τα βαΐα των φοινίκων για να υποδεχθεί τον ερχόμενο εν ονόματι Κυρίου, να βγήκαν εκτός της πόλης, όμως δεν είχαν αίσθηση ότι ο Χριστός εκπληρώνει όλες τις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, την επαγγελία του Θεού για την σωτηρία του ανθρώπινου γένους από τον θάνατο, την ευλογία του να έχει ο άνθρωπος που πιστεύει την ευκαιρία να μπορεί να αναγνωρίσει τον Θεό όχι μόνο με τον τρόπο του κόσμου, αλλά και με τον τρόπο της αιωνιότητας, αυτόν που δίνει στην ψυχή η αγάπη.

 Όπως οι Φαρισαίοι. Αυτοί που ήθελαν να διατηρήσουν την θρησκευτική τους πρωτοκαθεδρία. Που θεώρησαν τον Θεό επικίνδυνο διότι δεν μπορούσαν να υποταχθούν σε κανέναν. Έπρεπε να βρούνε λόγους να δικαιολογήσουν τον εγωκεντρισμό τους. Την αίσθηση ότι αυτοί είναι οι αυθεντίες όχι μόνο θρησκευτικά, αλλά και εθνικά και κοινωνικά. Και συνέργησαν στο μένος του διαβόλου κατά του Χριστού με το να γίνουν όργανα του πονηρού. Αυτό που συμβαίνει στον καθέναν μας όταν ελέγχεται η ζωή και τα έργα του από το Πρόσωπο και τον λόγο του Χριστού. Οι Φαρισαίοι ήταν ακόμη οι εκφραστές ενός κατεστημένου που ερμήνευε τυπολατρικά και χωρίς ουσία την παράδοση. Εγκαθίδρυσαν στην ζωή των ανθρώπων μηνύματα τα οποία στην πράξη δικαίωναν το θέλημά τους και έτσι δεν μπόρεσαν να αναγνωρίσουν Ποιος ήταν ο Χριστός. 

 Όπως ακόμη και οι μαθητές του Χριστού, οι οποίοι ενώ έβλεπαν τις προφητείες να εκπληρώνονται, ενώ έκαναν θαύματα στο όνομα του Διδασκάλου τους, ενώ ένιωθαν ότι αυτός ήταν ο Υιός του Θεού, εντούτοις δεν είχαν το θάρρος να Τον ακολουθήσουν μέχρι το τέλος. Να δείξουν στους εχθρούς, στους αδιάφορους, στην κοσμική και θρησκευτική εξουσία ότι δεν διασκορπίζονται τα πρόβατα εάν παταχθεί ο ποιμένας, αλλά η αγάπη γίνεται αφοσίωση, συμπαράσταση, συμπόρευση. Να νικήσουν τον πειρασμό που το ήθος του κόσμου και ο πονηρός τους έβαλε: να ζητούν έναν Θεό που θαυματουργικά νικά όσους τους εχθρεύονται. Να ζητούν έναν Θεό που δεν αφήνεται στον θάνατο, στην ταπείνωση, στην ήττα, αλλά γίνεται αυτός ο θριαμβευτής, αυτός που συντρίβει τους αντίθεους. Όταν όλα κρίνονται στο φαίνεσθαι της δύναμης, δεν είναι δυνατόν ο Διδάσκαλος και Θεός τους να μην φαίνεται ο δυνατός πατέρας που σώζει τα παιδιά του, αλλά να νικιέται από την κακία του κόσμου.

 Όπως πολλοί που νομίζουν ότι πιστεύουν, ζητούν απτά σημεία της εξουσίας του Θεού και δεν εμπιστεύονται στον λόγο και στις φανερώσεις Του στην ιστορία. Θέλουν να δούνε από μόνοι τους και όταν αισθάνονται ότι αυτό δεν συμβαίνει, κάνουν πίσω. Η πίστη όμως στα δύσκολα φαίνεται. Και η αφοσίωση κρίνεται όταν Αυτός στον οποίο πιστεύουμε δεν κάνει αυτό που περιμένουμε. Η αγάπη θα έπρεπε να μας δίνει υπομονή και μέσα στην λύπη να μην χάνουμε την ελπίδα. Η δύναμη όμως στηρίζεται στον φόβο που προκαλεί και όσοι δεν έχουν την ελπίδα της πίστης αδιάπτωτη μέσα τους νικιούνται εύκολα.

«Ταύτα δε ουκ έγνωσαν οι μαθηταί αυτού το πρώτον, αλλ’ ότε εδοξάσθη ο Ιησούς, τότε εμνήσθησαν ότι ταύτα ην επ’ αυτώ γεγραμμένα, και ταύτα εποίησαν αυτώ » (Ιωάν. 12, 16). «Αυτά στην αρχή δεν τα κατάλαβαν οι μαθητές Του. Όταν όμως ο Ιησούς ανυψώθηκε στην θεία δόξα, τότε τα θυμήθηκαν. Ό,τι είχε γράψει για κείνον η Γραφή, αυτά και του έκαναν». 

 Η Μεγάλη Εβδομάδα στην οποία εισερχόμαστε ας μην περάσει χωρίς την μνήμη των όσων ο Χριστός έκανε για μας. Ας μη μείνουμε στην παραδοσιακότητα των γιορτών, στερούμενοι το πνευματικό τους περιεχόμενο. Εξαρτάται από τον καθέναν μας αν θα δούμε την πορεία του Χριστού ως επιβεβαίωση της επαγγελίας του Θεού για την σωτηρία και του κόσμου και του εαυτού μας, ως ευκαιρία υπέρβασης του ήθους της εξουσίας, του φόβου που οι αντίθεες δυνάμεις προκαλούν, ως αρχή για να αφήσουμε πίσω το θέλημά μας, την αίσθηση ότι τα γνωρίζουμε όλα και να εγκαταλείψουμε την ύπαρξή μας στα σταυρωμένα χέρια του Θεού της αγάπης. 

Σ’ Αυτόν που μέσα από την ταπείνωση της ήττας δοξάστηκε και την ίδια στιγμή μας έδειξε ότι η ζωή έχει νόημα στην αφιέρωση, στην συμπαράσταση, στην συμπόρευση με τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Στον τρόπο της Εκκλησίας που είναι η ίδια το θαύμα και η ανάσταση από κάθε μορφής θάνατο. Και ας μην επιτρέψουμε στον εαυτό μας τα πρόσκαιρα συναισθήματα της αποθέωσης και της γιορτής, τα οποία γρήγορα λησμονιούνται όταν η ύπαρξη δεν αγαπά τον Θεό τόσο ώστε να της λείπει, ώστε να μην αφήνεται στην δύναμη του πειρασμού, ο οποίος δεν μπορεί να νικήσει ούτε τον Αναστημένο Χριστό ούτε και όσους πιστεύουν σ’ Αυτόν!