1. Στο προηγούμενο κήρυγμά μου, αδελφοί χριστιανοί, σας μίλησα για τον Ημερήσιο
κύκλο της προσευχής, τις ώρες, δηλαδή, της ημέρας που πρέπει να προσευχόμαστε.
Αλήθεια όμως είναι ότι την προσευχή μας μπορούμε να την κάνουμε κάθε ώρα και
κάθε στιγμή, «εν παντί καιρώ και πάση ώρα». Όπως, όταν έχουμε όρεξη για φαγητό
πηγαίνουμε και τρώμε, έτσι και όταν έχουμε όρεξη για προσευχή, οποιαδήποτε ώρα,
ας πηγαίνουμε να προσευχόμαστε.
Εκτός όμως από τον Ημερήσιο Κύκλο προσευχής, έχουμε και τον Εβδομαδιαίο Κύκλο. Με αυτή την έκφραση εννοώ ότι κάθε ημέρα της εβδομάδος έχει μία ιδιαίτερη λατρευτική έννοια για μας τούς ορθοδόξους χριστιανούς και πρέπει να γνωρίζουμε την έννοια αυτή. Και αρχίζουμε πρώτα-πρώτα από την Κυριακή ημέρα.
2. Η Κυριακή, αγαπητοί μου, λέγεται έτσι, γιατί είναι ημέρα του Κυρίου του Θεού μας. Κάθε ημέρα βέβαια είναι ημέρα του Θεού, αλλά η ημέρα της Κυριακής είναι ιδιαίτερα αφιερωμένη σ᾽ Αυτόν. Παλαιότερα μόνο αυτή την ημέρα γινόταν Θεία Λειτουργία. Η ημέρα αυτή στα Ευαγγέλια λέγεται «μία των Σαββάτων». Όλη την εβδομάδα οι Ιουδαίοι την καλούσαν «Σάββατα». Η πρώτη ημέρα της εβδομάδας λεγόταν «πρώτη των Σαββάτων», η δεύτερη ημέρα «δευτέρα των Σαββάτων», η τρίτη ημέρα «τρίτη των Σαββάτων», κ.λπ., και η τελευταία ημέρα, η εβδόμη, λεγόταν κατ᾽ εξοχήν «Σάββατον». Επειδή όμως στην εβραϊκή γλώσσα το αριθμητικό επίθετο ταυτίζεται με το απόλυτο, γι᾽ αυτό, την πρώτη ημέρα της εβδομάδος, αντί να την λέμε «πρώτη των Σαββάτων», την λέμε «μία των Σαββάτων».
Αυτή την ημέρα, αδελφοί μου, την πρώτη της εβδομάδος, αυτή την ημέρα αναστήθηκε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός και γι᾽ αυτό ανήκει ιδιαίτερα σ᾽ Αυτόν. Η Εκκλησία μας την ονόμασε Κυριακή ημέρα. Αλλά, όπως μάς λέγουν οι άγιοι Πατέρες, και όπως έλεγε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός στα κηρύγματά του, αυτή την ημέρα, την Κυριακή ημέρα, έγινε και η δημιουργία του κόσμου. Αυτή την ημέρα πάλι έγινε και η αναδημιουργία του κόσμου με τον Ευαγγελισμό της Παναγίας μας και αυτή την ίδια ημέρα, την Κυριακή, πρόκειται να γίνει και η Δευτέρα του Κυρίου Παρουσία. Το θείο όραμα, το οποίο διαβάζουμε στο βιβλίο της Αποκάλυψης, που μιλάει για την Παρουσία αυτή του Χριστού, το είδε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης την Κυριακή ημέρα (βλ. Αποκ. 1,10). Αυτή η Κυριακή της Δεύτερης Παρουσίας του Χριστού δεν θα τελειώσει ποτέ, δεν θα έχει βραδιά, θα είναι αβράδιαστη Κυριακή! Ἡ αιώνια ζωή λοιπόν, θα είναι μια ατέλειωτη και αιώνια Κυριακή.
Αυτή είναι η «όγδοη ημέρα» της αιωνιότητος. Αλλά γιατί λέγεται «όγδοη ημέρα»; Λέγεται έτσι, γιατί ἡ Κυριακή είναι μεν η πρώτη ημέρα της εβδομάδος, αλλά, αφού είναι η άλλη μέρα του Σαββάτου, που είναι η έβδομη ημέρα, η Κυριακή λέγεται και είναι όγδοη ημέρα. Έτσι, λοιπόν, και η μελλοντική ζωή, που είναι μια αιώνια και ατέλειωτη Κυριακή, όπως είπαμε, καλείται «όγδοη ημέρα».
3. Πρέπει να τιμάμε την ημέρα αυτή, αδελφοί μου χριστιανοί, και την τιμάμε με τον εκκλησιασμό μας. Ας μην παραλείπουμε ποτέ τον κυριακάτικο εκκλησιασμό. Ιδιαίτερα πρέπει να συνηθίσουμε στον εκκλησιασμό της Κυριακής την νέα γενεά και τα πιο μικρά ακόμη παιδιά. Γιατί εμείς οι πνευματικοί σας πατέρες με πόνο παρατηρούμε ότι από τα νέα παιδιά μας χάνεται η Κυριακή ημέρα. Και αφού στην καρδιά των νέων μας παιδιών δεν μιλάει ο εκκλησιασμός της Κυριακής, πώς αυτά μεθαύριο, όταν θα μεγαλώσουν και θα γίνουν γονείς, πως να μιλήσουν στα δικά τους παιδιά για εκκλησιασμό την Κυριακή; Πολλοί, βαπτισμένοι χριστιανοί δυστυχώς, την Κυριακή ημέρα την έχουν μεταβάλει σε ημέρα κοσμικών και αμαρτωλών διαχύσεων, σε ημέρα ασεβών πράξεων και ακολασίας. Γι᾽ αυτό και κάποτε ο πατήρ Αυγουστίνος, ο Δεσπότης της Φλώρινας, είχε πει ότι για πολλούς η Κυριακή έγινε «σατανική» και όχι Κυριακή ημέρα.
4. Θα σας πω, χριστιανοί μου, ένα παράδειγμα, για να δείτε πόσο κακό και πόση αχαριστία προς το Θεό μας είναι το να μην εκκλησιαζόμαστε την Κυριακή ημέρα. Το παράδειγμα αυτό παρακαλώ να το προσέξετε, γιατί είναι παρμένο από μία ομιλία του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, που κάθε Κυριακή τελούμε την Θεία του Λειτουργία. Ήταν ένας πτωχός – λέει το παράδειγμα αυτό – πού καθόταν σε μια γωνιά του δρόμου και ζητούσε βοήθεια. Πέρναγαν οι άνθρωποι και του έδιναν άλλος μικρότερη και άλλος μεγαλύτερη βοήθεια. Πέρασε όμως και κάποιος κάποτε και έδωσε σ᾽ αυτόν τον ζητιάνο έξι λίρες. Του έδωσε όχι απλώς πολλά, αλλά πάρα πολλά. Πέστε μου, παρακαλώ, τι έπρεπε να πει ο ζητιάνος στον φιλάνθρωπο αυτόν κύριο;
Το λιγότερο που έπρεπε να κάνει και να πει, ήταν να του πει ένα θερμό ευχαριστώ για την μεγάλη βοήθεια που του έδωσε. Ο ζητιάνος όμως, χριστιανοί μου, όχι μόνο αυτό δεν είπε, αλλά ακούστε τι σκέφτηκε: Για να δώσει – σκέφτηκε – αυτός σε μένα έξι λίρες, για φαντάσου πόσα έχει! Δεν είναι καλά να τον σκοτώσω και να του πάρω και τα υπόλοιπα; Αυτό σκέφτηκε και αυτό έκανε. Κτύπησε λοιπόν ο ζητιάνος στο κεφάλι τον καλό άνθρωπο, τον έριξε κάτω, τον έψαξε και του βρήκε πάνω του μόνο μία λίρα. Δηλαδή, ο φιλάνθρωπος κύριος είχε επτά λίρες, έδωκε τις έξι στον ζητιάνο και κράτησε για τον εαυτό του μόνο μία λίρα. Κατηγορείτε, χριστιανοί, τον κακό ζητιάνο; Και βέβαια τον κατηγορούμε. Αλλά το ίδιο κάνουμε και εμεις, όταν δεν εκκλησιαζόμαστε την Κυριακή ημέρα. Ακούστε: Ποιός είναι ο ζητιάνος;
Εμείς οι άνθρωποι είμαστε ο ζητιάνος. Ζητιαναρέοι είμαστε στον Θεό. Όλο «δεηθώμεν» λέμε σ᾽ Αυτόν. Δώσε Θεέ! Και μας δίνει ο Θεός τον αέρα που αναπνέουμε, το νερό που πίνουμε, τους καρπούς της γης, που τρώμε. Δώσε Θεέ! Και μας δίνει ο Θεός έξι λίρες! Ποιές είναι οι λίρες; Ο χρόνος είναι χρήμα. Ναι, μας δίνει ὁ Θεός έξι λίρες, έξι μέρες! Μετρήστε: Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο. Και κρατάει ο Θεός για τον εαυτό Του μόνο μία λίρα, μόνο μία μέρα, την Κυριακή ημέρα. Εμείς, αντί να πούμε ευχαριστώ στο Θεό για τις έξι μέρες της εβδομάδος που μας δίνει, Του αρπάζουμε και την Κυριακή ημέρα και την κάνουμε ημέρα ιδικών μας αμαρτωλών θελημάτων. Ας μας συγχωρέσει ο Θεός για την αγνωμοσύνη μας αυτή. Ας συνέλθουμε επί τέλους, αδελφοί, ας μετανοήσουμε και ας επιστρέψουμε στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, τον Σωτήρα μας, ζώντες κατά το πανάγιο θέλημά Του, ΑΜΗΝ.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
Εκτός όμως από τον Ημερήσιο Κύκλο προσευχής, έχουμε και τον Εβδομαδιαίο Κύκλο. Με αυτή την έκφραση εννοώ ότι κάθε ημέρα της εβδομάδος έχει μία ιδιαίτερη λατρευτική έννοια για μας τούς ορθοδόξους χριστιανούς και πρέπει να γνωρίζουμε την έννοια αυτή. Και αρχίζουμε πρώτα-πρώτα από την Κυριακή ημέρα.
2. Η Κυριακή, αγαπητοί μου, λέγεται έτσι, γιατί είναι ημέρα του Κυρίου του Θεού μας. Κάθε ημέρα βέβαια είναι ημέρα του Θεού, αλλά η ημέρα της Κυριακής είναι ιδιαίτερα αφιερωμένη σ᾽ Αυτόν. Παλαιότερα μόνο αυτή την ημέρα γινόταν Θεία Λειτουργία. Η ημέρα αυτή στα Ευαγγέλια λέγεται «μία των Σαββάτων». Όλη την εβδομάδα οι Ιουδαίοι την καλούσαν «Σάββατα». Η πρώτη ημέρα της εβδομάδας λεγόταν «πρώτη των Σαββάτων», η δεύτερη ημέρα «δευτέρα των Σαββάτων», η τρίτη ημέρα «τρίτη των Σαββάτων», κ.λπ., και η τελευταία ημέρα, η εβδόμη, λεγόταν κατ᾽ εξοχήν «Σάββατον». Επειδή όμως στην εβραϊκή γλώσσα το αριθμητικό επίθετο ταυτίζεται με το απόλυτο, γι᾽ αυτό, την πρώτη ημέρα της εβδομάδος, αντί να την λέμε «πρώτη των Σαββάτων», την λέμε «μία των Σαββάτων».
Αυτή την ημέρα, αδελφοί μου, την πρώτη της εβδομάδος, αυτή την ημέρα αναστήθηκε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός και γι᾽ αυτό ανήκει ιδιαίτερα σ᾽ Αυτόν. Η Εκκλησία μας την ονόμασε Κυριακή ημέρα. Αλλά, όπως μάς λέγουν οι άγιοι Πατέρες, και όπως έλεγε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός στα κηρύγματά του, αυτή την ημέρα, την Κυριακή ημέρα, έγινε και η δημιουργία του κόσμου. Αυτή την ημέρα πάλι έγινε και η αναδημιουργία του κόσμου με τον Ευαγγελισμό της Παναγίας μας και αυτή την ίδια ημέρα, την Κυριακή, πρόκειται να γίνει και η Δευτέρα του Κυρίου Παρουσία. Το θείο όραμα, το οποίο διαβάζουμε στο βιβλίο της Αποκάλυψης, που μιλάει για την Παρουσία αυτή του Χριστού, το είδε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης την Κυριακή ημέρα (βλ. Αποκ. 1,10). Αυτή η Κυριακή της Δεύτερης Παρουσίας του Χριστού δεν θα τελειώσει ποτέ, δεν θα έχει βραδιά, θα είναι αβράδιαστη Κυριακή! Ἡ αιώνια ζωή λοιπόν, θα είναι μια ατέλειωτη και αιώνια Κυριακή.
Αυτή είναι η «όγδοη ημέρα» της αιωνιότητος. Αλλά γιατί λέγεται «όγδοη ημέρα»; Λέγεται έτσι, γιατί ἡ Κυριακή είναι μεν η πρώτη ημέρα της εβδομάδος, αλλά, αφού είναι η άλλη μέρα του Σαββάτου, που είναι η έβδομη ημέρα, η Κυριακή λέγεται και είναι όγδοη ημέρα. Έτσι, λοιπόν, και η μελλοντική ζωή, που είναι μια αιώνια και ατέλειωτη Κυριακή, όπως είπαμε, καλείται «όγδοη ημέρα».
3. Πρέπει να τιμάμε την ημέρα αυτή, αδελφοί μου χριστιανοί, και την τιμάμε με τον εκκλησιασμό μας. Ας μην παραλείπουμε ποτέ τον κυριακάτικο εκκλησιασμό. Ιδιαίτερα πρέπει να συνηθίσουμε στον εκκλησιασμό της Κυριακής την νέα γενεά και τα πιο μικρά ακόμη παιδιά. Γιατί εμείς οι πνευματικοί σας πατέρες με πόνο παρατηρούμε ότι από τα νέα παιδιά μας χάνεται η Κυριακή ημέρα. Και αφού στην καρδιά των νέων μας παιδιών δεν μιλάει ο εκκλησιασμός της Κυριακής, πώς αυτά μεθαύριο, όταν θα μεγαλώσουν και θα γίνουν γονείς, πως να μιλήσουν στα δικά τους παιδιά για εκκλησιασμό την Κυριακή; Πολλοί, βαπτισμένοι χριστιανοί δυστυχώς, την Κυριακή ημέρα την έχουν μεταβάλει σε ημέρα κοσμικών και αμαρτωλών διαχύσεων, σε ημέρα ασεβών πράξεων και ακολασίας. Γι᾽ αυτό και κάποτε ο πατήρ Αυγουστίνος, ο Δεσπότης της Φλώρινας, είχε πει ότι για πολλούς η Κυριακή έγινε «σατανική» και όχι Κυριακή ημέρα.
4. Θα σας πω, χριστιανοί μου, ένα παράδειγμα, για να δείτε πόσο κακό και πόση αχαριστία προς το Θεό μας είναι το να μην εκκλησιαζόμαστε την Κυριακή ημέρα. Το παράδειγμα αυτό παρακαλώ να το προσέξετε, γιατί είναι παρμένο από μία ομιλία του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, που κάθε Κυριακή τελούμε την Θεία του Λειτουργία. Ήταν ένας πτωχός – λέει το παράδειγμα αυτό – πού καθόταν σε μια γωνιά του δρόμου και ζητούσε βοήθεια. Πέρναγαν οι άνθρωποι και του έδιναν άλλος μικρότερη και άλλος μεγαλύτερη βοήθεια. Πέρασε όμως και κάποιος κάποτε και έδωσε σ᾽ αυτόν τον ζητιάνο έξι λίρες. Του έδωσε όχι απλώς πολλά, αλλά πάρα πολλά. Πέστε μου, παρακαλώ, τι έπρεπε να πει ο ζητιάνος στον φιλάνθρωπο αυτόν κύριο;
Το λιγότερο που έπρεπε να κάνει και να πει, ήταν να του πει ένα θερμό ευχαριστώ για την μεγάλη βοήθεια που του έδωσε. Ο ζητιάνος όμως, χριστιανοί μου, όχι μόνο αυτό δεν είπε, αλλά ακούστε τι σκέφτηκε: Για να δώσει – σκέφτηκε – αυτός σε μένα έξι λίρες, για φαντάσου πόσα έχει! Δεν είναι καλά να τον σκοτώσω και να του πάρω και τα υπόλοιπα; Αυτό σκέφτηκε και αυτό έκανε. Κτύπησε λοιπόν ο ζητιάνος στο κεφάλι τον καλό άνθρωπο, τον έριξε κάτω, τον έψαξε και του βρήκε πάνω του μόνο μία λίρα. Δηλαδή, ο φιλάνθρωπος κύριος είχε επτά λίρες, έδωκε τις έξι στον ζητιάνο και κράτησε για τον εαυτό του μόνο μία λίρα. Κατηγορείτε, χριστιανοί, τον κακό ζητιάνο; Και βέβαια τον κατηγορούμε. Αλλά το ίδιο κάνουμε και εμεις, όταν δεν εκκλησιαζόμαστε την Κυριακή ημέρα. Ακούστε: Ποιός είναι ο ζητιάνος;
Εμείς οι άνθρωποι είμαστε ο ζητιάνος. Ζητιαναρέοι είμαστε στον Θεό. Όλο «δεηθώμεν» λέμε σ᾽ Αυτόν. Δώσε Θεέ! Και μας δίνει ο Θεός τον αέρα που αναπνέουμε, το νερό που πίνουμε, τους καρπούς της γης, που τρώμε. Δώσε Θεέ! Και μας δίνει ο Θεός έξι λίρες! Ποιές είναι οι λίρες; Ο χρόνος είναι χρήμα. Ναι, μας δίνει ὁ Θεός έξι λίρες, έξι μέρες! Μετρήστε: Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο. Και κρατάει ο Θεός για τον εαυτό Του μόνο μία λίρα, μόνο μία μέρα, την Κυριακή ημέρα. Εμείς, αντί να πούμε ευχαριστώ στο Θεό για τις έξι μέρες της εβδομάδος που μας δίνει, Του αρπάζουμε και την Κυριακή ημέρα και την κάνουμε ημέρα ιδικών μας αμαρτωλών θελημάτων. Ας μας συγχωρέσει ο Θεός για την αγνωμοσύνη μας αυτή. Ας συνέλθουμε επί τέλους, αδελφοί, ας μετανοήσουμε και ας επιστρέψουμε στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, τον Σωτήρα μας, ζώντες κατά το πανάγιο θέλημά Του, ΑΜΗΝ.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου